Ads by Google Ads by Google

Tala otooto mai le Fono Faitulafono

TAUNU’U FONO TOFIGA KOVANA MO SAVE

 

O le vaiaso na te’a nei na taunu’u ai i le fono faitulafono tofiga a le ali’i kovana, mo le afioga a Save Liuato A. Tuitele e avea ai o ia ma komesina o le matagaluega o Leoleo a le malo.

 

Na taua e le ali’i kovana ia Lolo Matalasi Moliga i se vaega o lana tusi sa tu’uina atu i ta’ita’i o le Fono e fa’apea, ua ia tofia Save e avea ma komesina o leoleo, e sui tulaga i le komesina sa i ai ua fa’amavae, le susuga William E. Haleck.

 

O Save na soifua a’e i le atunu’u, lea na a’oa’oina ma fa’au’u mai ai o ia i le aoga maualuga a Samoana, sosoo ai loa ma le avea ma leoleo a le malo mo tausaga e lima, ao le i malaga atu ma tautua i vaega au a le malo tele o Amerika i le 1973 mo le silia i le 30 tausaga.

 

E tele agava’a sa ausia e Save ao tautua i le militeri, e pei o aoaoga sa faia e sui o le Feterale mo suesuega i fualaau oona, aemaise ai auala eseese e fa’atino ai galuega fa’aleoleo, ma ia umia ai le tulaga maualuga o le ‘Chief Warrant Officer Five’ i totonu o le vaega au.

 

Sa galue fo’i o ia i le vaega o leoleo su’esu’e a le militeli i Fort Lewis, Uosigitone, Schofield Barracks, Hawaii atoa ai ma Texas, o ia o se ta’ita’i, ma toe taliu mai ai loa i le atunu’u ina ua malolo litaea, ma tofia ai e avea ma Fa’aasino Lagolago.

 

Sa gaue fo’i o ia o se Fa’atonu o Aoaoga mo le Ofisa o Leoleo mo le tolu ma le afa tausaga, o lo o avea fo’i o ia ma Fa’atonusili o le Ofisa e Puipuia ma Su’esu’eina faiga tau fa’asese fa’asaga i le malo.

 

FESILIGIA TULAFONO FA’ATAPULA’A AI FA’APOGISA TIOATA FA’AVALE

 

Ua toe talosagaina e ni isi o faipule i le maota o sui le fofoga fetalai ia Savali Talavou Ale, ina ia toe silasila i le tulafono lea e fa’atapula’a ai le malosi o le fa’apogisa o tioata o ta’avale i le atunu’u, ina ia mautinoa o lo o fa’amalosia e le vaega fa’amalosi tulafono lea fo’i tulafono, ma taofia ai ni isi o fa’alavelave o lo o tutupu mai i le atunu’u.

 

O ni isi o mataupu na mafua ai ona toe fesiligia lenei tulafono, o le saogalemu o tagata ma leoleo i fa’alavelave e pei ona tutupu mai, atoa ai ma le fa’atamaia ai o meaola i luga o le alatele.

 

Na taua e le afioga i le alii faipule ia Toeaina Faufano Autele e fa’apea, o le vaiaso na te’a nei na ia molimauina ai se meaola (tulou) ua mate i luga o le alatele ina ua so’a e se ta’avale, ae o le fa’afitauli na tula’i mai, e le i mafai ona iloa atu poo ai le ave ta’avale ona e pogisa uma tioata o le ta’avale.

 

Na taua e le ali’i faipule mai le itumalo o Manu’a #2 lona aga’i atu ma si’i le meaola ua mate ae fa’ata’atia i tafatafa o le auala, e fa’atali ai i latou o lo o fa’atinoina galuega mo le fa’amamaina o tafaala latou te fa’atinoina le galuega.

 

O popolega o le ali’i faipule ana fa’apea nei o se tagata soifua lea na a’afia, e le iloa se gaioiga e fai pe ana faapea e sola ese le ta’avale na mafua ai le fa’alavelave.

 

O le finagalo o le ali’i faipule, e tatau lava ona fa’amalosia tulafono nei ina ia mautinoa ai, o lo o puipuia le saogalemu o tagata faapea ai meaola i so o se taimi.

 

MANA’OMIA MANU’A SE FESOASOANI TULAGA FEMALAGAIGA

 

O le vaiaso na te’a nei na fa’aleo ai e le sui faipule fou mai le itumalo o Manu’a #1 ia Vesi Talalelei Tautanu se talosaga i luma o le maota o sui, ina ia alofagia e le malo se fesoasoani mo tagata Manu’a i tulaga tau femalagaaiga, ona o lo o nofo fa’atali pea le itumalo i se tulaga ua o o i ai le tautua a le MV Sili.

 

E ui e le fou lenei mataupu i luma o le maota o sui, peita’i na saunoa le ali’i faipule ia Vesi e fa’apea, e tatau lava ona fa’aleo pea le talosaga a lona itumalo, ina ia silafia ai pea e le fono faitulafono ma le malo tulaga pagatia o lo o fetaia’i pea ma tagata Manu’a.

 

Saunoa le ali’i faipule e fa’apea, ua silia i le tolu vaiaso o nonofo fa’atali pea Manu’a i se tala, pe toe malaga le MV Sili pe leai, ona o lo o i ai uta ma fa’amomoli o lo o fia ave i le itumalo, aemaise ai fo’i oloa ma nai fanau ma tagata matututa.

 

Ua talosagaina e le fofoga fetalai ia Savali Talavou Ale le komiti o fela’uaiga ma uafu a le maota, ina ia fesiligia le malo i le fa’afitauli e pei ona fetaia’i ma Manu’a.