Ads by Google Ads by Google

Fesiligia atunuu mafua’aga faa faigaluega o tagata na faamaonia solitulafono


[ata: foa'i]
ausage@samoanews.com

Pago Pago, AMERIKA SAMOA

 

O le faa faigaluega ai e le faigamalo a Lemanu ma Talauega o ni Tamali’i se to’alua o le atunu’u i galuega a le malo ae o loo i ai a laua faamaumauga i solitulafono na nofosala ai i laua i le malo tele, ua fesiligia ai e nisi o le atunu’u le mafua’aga e mafai ai ona galulue i laua nei i galuega a le malo, ae o le to’atele o isi tagata o loo i ai fo’i a latou faamaumauga i solitulafonno na faamaonia e le Faamasinoga a le atunu’u, e le o talia a latou talosaga mo ni avanoa faigaluega.

 

Na taua e ni molimau i le Samoa News, o le isi o le to’alua lea na faa faigaluega i le masina na te’a nei, ae o le isi to’atasi na faa faigaluega mai le amataga o le nofoaiga a Lemanu ma Talauega.

 

Na taua atili fo’i e molimau i le Samoa News le i ai o isi fo’i tagata faigaluega o loo galulue i le malo ae ua i ai solitulafono na ta’usala ai i latou e le Fa’amasinoga Feterale faapea ai ma le Faamasinoga a Amerika Samoa.

 

O tagata faigaluega e to’alua e pei ona fesiligia e le lautele o le atunu’u, o le susuga a Kerisiano Sili Sataua, lea sa avea ma Faatonusili o le Matagaluega o Aoga a le malo i tausaga ua mavae, lea ua galue nei i lalo o se konekarate o se Fesoasoani Sinia i le Teutupe a le malo, le Tofa i le Tootoo ia Malemo Tausaga, ma le susuga a Rev. Mageo Patolo Mageo, lea sa avea ma Faatonusili o le Matagaluega o Tautua ma Auaunaga Lautele (DHSS), lea fo’i ua galue i le Ofisa o le Kovana i lalo o se konekarate.

 

Na taua e nisi e galulue i Ofisa o le malo i le Samoa News e faapea, o le avanoa faigaluega lea ua galue ai Sataua, e le i uia ala o le tulafono e pei ona masani ai. E le gata e le i faasalalauina le avanoa, ae le i faatinoina fo’i taiala uma lava e tatau ona uia e soo se tasi e faa faigaluega a le malo. O le avanoa na fai to’atasi lava e le Teutupe a le malo ia Malemo.

 

Na taua atili fo’i e molimau i le Samoa News e faapea, o le susuga a Sataua na galue fo’i i le taimi o le nofoaiga a le Kovana ua mavae atu ia Lolo Moliga, ina ua faamagalo aloaia e Lolo faamaumauga e faatatau i lana solitulafono, ae toe tuu uma atu i ai ona aia i lalo o le tulafono mo soo se tasi e leai sana solitulafono.

 

E pei ona manino i le tulafono, e le mafai pe faasa le malo ona faa faigaluega se tasi ua ta’usala i solitulafono e aofia ai le gaoi, faia o faamaumauga tau faasese faapea ai ma le ave faagaoi o meatotino sa tuuina atu i lalo o lana vaavaaia. 

 

O le 3 vaiaso talu ai ona maua ai e le Samoa News telefoni faasea mai nisi o le atunu’u, e fesiligia ai le mafua’aga o le faa faigaluega e le malo o Tamali’i ia e to’alua, ae o le to’atele o tagata o le atunu’u e aofia ai ma nisi sa galulue faa Leoleo ae ua faamaonia a latou solitulafono, sa teena a latou taumafai ina ia toe saili ni avanoa e galulue ai mo le malo o Amerika Samoa. O le to’atele o i latou nei na nofosala i solitulafono mama, ae le o ni solitulafono mamafa e pei ona nofosala ai Sataua ma Mageo i le Faamasinoga Feterale.

 

E to’alua ni ali’i na faamaonia e le Faamasinoga Faaitumalo a Amerika Samoa a laua solitulafono mama na la taua i le Samoa News lo la fia malamalama i le auala e faa faigaluega ai e le malo o Amerika Samoa tagata faigaluega ua faamaonia solitulafono. Na mafua ona la fesiligia lea tulaga ona sa laua taua e faapea, na la taumafai e toe talosaga i galuega sa la galulue muamua ai i le malo mo le silia i le 10 tausaga, peita’i na teena le la taumafaiga ona o solitulafono na ta’usala ai i laua i le Faamasinoga.

 

“Ae ina ua ou faamaonia faamatalaga o lea ua galulue nisi o Tamali’i se to’alua i le malo ae na faa falepuipui e le malo feterale i fafo i tausaga ua mavae ona o solitulafono na ta’usala ai i laua, na mafua ai loa ona ou manatu e fesiligia le amiotonu o lenei mataupu, atoa ai ma le fia malamalama i le auala sa’o o loo faaaoga a le malo e faa faigaluega ai tagatanuu e leai ni solitulafono atoa ai ma tagatanu’u ua faamaonia a latou solitulafono.

 

Na maua le avanoa e fesiligia ai e le Samoa News le Faatonusili o le Matagaluega o Tagata Faigaluega a le malo ia Lynn Pulou Alaimalo e uiga i lenei mataupu. Ina ua mae’a ona saunoa Pulou Alaimalo e le faamaonia ripoti e faapea o loo faa faigaluega a le malo ni tagata e i ai solitulafono ua faamaonia, sa ia fesiligia ai loa le email a le Samoa News e fesoota’i mai ai faamatalaga e tusa ai o lenei mataupu.

 

E le i atoa se afa itula ae toe faafesoota’i mai e le Matagaluega o Tagata Faigaluega a le malo le Samoa News, ae ua sui le tagata faigaluega ua talanoa mai, o le tamaitai ia Liupapa Avauli, o se tasi o tagata faigaluega e galue i le vaega o le ‘Administrator’. E le iloa le mafuaaga e le i toe fesoota’i mai ai Pulou Alaimalo.

 

Na taua e Avauli i le Samoa News faiga fou a le faigamalo a Lemanu ma Talauega mo soo se faamatalaga e tuuina atu i tua, e tatau lava ona ui sa’o i le susuga a Fiafia Sunia, o ia lea o loo faauluulu i ai le Ofisa o Fesootaiga i lalo o le Ofisa o le Kovana. Na faamalamalama e Avauli i le Samoa News e faapea, soo se faamatalaga lava e fiamalamalama ai le Au Faasalalau i soo se matagaluega a le malo, e tatau ona faafesoota’i le susuga a Sunia ma le Ofisa o le Kovana, ina ia mafai ai loa ona iloilo e le Taitai o le Ofisa o le Kovana ia Tauapa’i Laupola faamatalaga uma lava ao lei tuuina atu i tua.

 

Na maua le avanoa e fesiligia ai e le Samoa News le susuga a Fiafia Sunia e uiga i lenei mataupu, ma ia talosagaina ai sina taimi se’i aga’i atu ai i le Ofisa o Tagata Faigaluega e saili mai tali o fesili sa tuuina atu, ona toe fesoota’i mai ai lea i se taimi. O lea ua silia i le vaiaso talu ona mae’a lea talaoaga ae lei toe fesoota’i mai lava le susuga a Sunia.

 

O loo manino i le tulafono 7.0801, e le mafai ona toe faa faigaluega e le malo soo se tagata ua faamaonia sana solitulafono mamafa, pe faa falepuipuiina fo’i mo le umi e amata atu i le 30 aso.

 

O le susuga a Sataua na tausala e le Faamasinoga Feterale i le moliaga o le faia o gaioiga faaalatua faapea ai ma le faia o faamaumauga tau faasese i polokalame a le malo feterale sa aumaia  mo Amerika Samoa, ma faasala aio ia i le Falepuipui a le Feterale mo le 30 masina, faapea ai ma lona totogiina o le tupe e $61,000 i le malo o Amerika Samoa.

 

O moliaga e pei ona ta’usala ai Sataua na afua mai i le faalavelave ao avea o ia ma Faatonusili o le Ofisa o Aoga a le malo o Amerika Samoa, lea na ia gaoia ai oloa mai le polokalame o le School Lunch sa fuafua e fafaga ai fanau aoga a le atunu’u.

 

O le susuga a Mageo lea sa avea ma Faatonusili o le Matagaluega o Auaunaga ma Tautua Lautele a le malo o Amerika Samoa, na ta’usala e le Faamasinoga Feterale i le moliaga o le ona lagolago i le faia o gaioiga faaalatua atoa ai ma le faia o gaioiga tau faasese. Na ta’utino Mageo sa maua le tusa ma le $40,000 i gaioiga faaalatua. E 15 masina na faasala ai o ia i le Falepuipui a le Feterale faapea ai ma lona totogi o le tupe e $41,000.

 

Na ioe Mageo i luma o le Faamasinoga Feterale, sa ia fa’aaoga lona tulaga faa taitai na te maua ai nei vaega tupe uma i ni auala eleelea ma le le faamaoni.