POU TIUTE A LEOLEO
Pago Pago - AMERIKA SAMOA
FINAU SE ALII MOLIA I LE SOLIVALE O FANUA, NA ALU ATU E FAANOI SE AUFA’I
Ua molia nei se alii e 29 tausaga, e suafa ia Sam Semu, i le moliaga o le solivale o laufanua e aunoa ma se faatagana, ina ua ripotia o ia e se tamaitai, i le Ofisa a Leoleo i Fagatogo, i le gaoi.
O le moliaga o le solivale o laufanua e aunoa ma se faatagana, o se vaega ‘B’ o solitulafono mama, e mafai ona nofosala ai i le falepuipui i le ono masina, po o se sala tupe e $500; po o faasalaga uma e lua.
E $5,000 se vaegatupe na faatulagaina e tatalaina ai le ua molia, e faatalitali ai lona faamasinoga.
E tusa ai ma fa’amaumauga a le malo, o le aoauli o le aso muamua o Oketopa, 2024, na valaau atu ai se tamaitai i le ofisa leoleo i Fagatogo ma ripotia le solivale Semu o le latou laufanua ma ulufale atu i totonu o le latou fale, e aunoa ma se faatagana.
Ina ua taunuu leoleo i le fale o le tamaitai, sa ia faamatalaina i leoleo, e le’i iai o ia i le fale, i le taimi na tupu ai le faalavelave. Ae peitai, sa iai le latou teufale.
Ina ua faatalanoaina e leoleo ia le teufale, sa ia faamatalaina lona iai i totonu o le umukuka i le 7:00 i le taeao, ae ona vaaia se tasi i fafo o le potu a le tamaitai lea na valaauina leoleo. Ina ua iloa mai o ia e le tagata lea, sa lafi loa i tua o le nofoa. Sa ta’ua e le teufale lona valaau atu iai ma fesili po o ai.
Ae tu ifo i luga le ua molia ma savali atu agai i fafo. Na taua e le teufale lona toe fesiligia o le ua molia, po o le a le mea e mana’o ai, ae e le tali mai lava le ua molia. Sa va’aia foi e le teufale le iai o seevae a le ua molia, i le faitotoa pito i tua o le fale.
Ona taumafai lea o le ua molia e savali agai i le faitotoa o iai taavale ae o iina sa iai le tamaitai na valaau i le ofisa a leoleo. Sa faamatala iai e le teufale i le tamaitai lea ma sa tupu ma le pepelo a le ua molia, fai mai na sau e faanoi atu se ‘aufa’i mai tua o le fale.
Ina ua mae’a ona faatalanoaina e leoleo ia le teufale, sa o latou fesiligia le tamaitai na valaau atu i le ofisa leoleo, pe na te silafia le alii lea na sau i le latou fale, sa tali le tamaitai, o le susuga ia Sam Semu.
Sa faamatala e le tamaitai, na iai o ia i le potu lea e tu ai taavale, i le taimi na savali atu ai Semu ma ia fesiligia Semu po o le a lana mea sa fai i totonu o le fale, ae na tali mai le alii, sa sau e faanoi atu se ‘aufa’i mai tua o le latou fale.
Na agai atu leoleo e siaki tua o le fale e faamaonia le molimau a le ua molia, ae peitai, sa va’aia ai, e leai se fa’i o i tua o le fale.
MOLIA SE ALII I LE O’O O LONA LIMA I LONA TUA’A
E lua moliaga ua tu’ua’ia ai nei le susuga ia Arona Amituana’i, e aofia ai le Faatupu Vevesi i totonu o lona aiga, faapea ai ma le Fa’ao’olima i lona tulaga e tolu, ona o se faalavelave na tupu ia Oketopa 5, 2024.
E tusa ai ma faamaumauga a le malo, o le aoauli o Oketopa 5, 2024, na valaau atu ai le susuga ia Litone Esekelo, i le Ofisa a Leoleo i Tafuna e ripotia lona ‘nephew’ (le ua molia), i le faatupu vevesi i totonu o le latou aiga.
Ina ua taunuu leoleo i le nofoaga sa tupu ai le faalavelave, sa faamatala ifo iai e Esekelo lona lagona mai o le laulauvavale o Amituana’i, ma lona sau e siaki po o le a le mea ua tupu, sa ia va’aia ai le faia o le sauniga a Amituana’i aga’i lona tua’a ma lona tuafafine.
Sa ta’ua e Esekelo lona taumafai e fa’ato’afilemu le faalavelave ma fautuaina le ua molia e soia le le mafaufau i lona aiga. Ae atili ai ona to’atama’i le ua molia, ma palauvale atu ia Esekelo, ona savali lea agai i se fale faatali pasi lata ane, ma palauvale foi i ni tagat se to’alua sa iai i le fale faatali pasi.
Ina ua fa’atalanoaina e leoleo ia le tua’a a le ua molia, sa ia ta’ua e faapea, na mafua le latou vevesi ina ua alu le ua molia, e aisi mai sana sikareti. Ae peitai, na tali ifo iai lona tua’a, o sikareti e mo tagata faatau. O iina na le fiafia ai loa le ua molia ma ia tu’iina foliga o lona tua’a, ma togi i se fafaga ma’a o se telefoni.
Sa ta’ua foi e le tua’a a le ua molia, le palauvale atu o le ua molia. Ma ina ua oso atu lona afafine e taofi le ua molia, na faasaga mai iai le ua molia ma fa’afefe i le fasiga o ia (afafine).
Na faamatala e le tuafafine a le ua molia lona faatonuina o lona tuagane, e fa’aaoga lona fai’ai ona o le latou tama lea o lo’o le mafaufau iai. Ae lafo mai e le ua molia ni upu taufa’amata’u i le oti, ia te ia.
Sa ta’ua e le tuafafine o le ua molia, faapea lona tua’a, e le o se taimi muamua lea ua faapisa ai e le ua molia, le latou aiga ma faia uiga taufa’amata’u. Na o la ta’ua foi le lokaina muamua foi o Amituana’i i le mea lava e tasi.
Ua molia Amituanai i tu’uaiga e aofia ai;
Faitauga 1: Faatupu Vevesi i totonu o le aiga (sauaga i totonu o le aiga) o se vaega ‘C’ o solitulafono mama, ae peitai, e toe si’itia i le vaega ‘B’ pe afai ae faamaonia ona moliaga.
Faitauga 2: Fa’ao’olima i lona tulaga tolu; o se vaega ‘A’ o solitulafono mama, ae e mafai ona toe suia i le vaega ‘D’ o solitulafono mamafa, pe afai ae faamaonia ona moliaga.
E $30,000 se vaegatupe na faatulagaina, e tatalaina ai le ua molia, e faatalitali ai ona faamasinoga.
TU’UA’IA E SE TINA IA LONA TOALUA I LE SAUAINA O IA ONA O LE MASALOSALO
O le aso 3 o Oketopa, 2024, sa valaau atu ai se tina i le Ofisa a Leoleo i Tafuna, e ripotia le sauaina o ia e lona to’alua, ona ua masalosalo ia te ia.
E ui ina sa sola le ua molia, mai i leoleo, ae na mafai ona pu’eina o ia i se taimi mulimuli ane, ma molia ai loa i le tulafono.
O ona moliaga, na aofia ai:
Faitauga 1: Tete’e i leoleo a’o faatino o latou tiute, o se vaega ‘A’ o solitulafono mama, e mafai ona nofosala ai i le falepuipui mo le tausaga atoa, po o se sala tupe e o’o atu i le $1,000; po o faasalaga uma e lua.
Faitauga 2: Faatupu Vevesi i totonu o aiga (sauaga i totonu o aiga), o se vaega ‘C’ o solitulafono mama, e mafai ona nofosala ai i le falepuipui, i le o’o atu i aso e sefululima, po o se sala tupe e $300, po o faasalaga uma e lua.
Faitauga 3 & 4: Fa’ao’olima i lona tulaga e tolu (sauaga i totonu o aiga), o se vaega ‘A’ i solitulafono mama, e mafai ona nofosala ai i le tausaga atoa, po o se sala tupe e $1,000; po o faasalaga uma e lua.
E $80,000 sa faatulagaina e mafai ai ona tatalaina le ua molia, mai i le falepuipui, e faatalitali ai lona faamasinoga.
(O le a lomia le suafa o le ua molia, ona o le puipuiga o i latou na a’afia i lenei mataupu faapea fanau iti.)
E tusa ai ma faamaumauga a le malo, o le vaveao o le aso 3 o Oketopa, o le tausaga nei, na valaau atu ai se tina i le Ofisa a Leoleo i Tafuna ma ripotia atu ai lona to’alua, i lona sauaina o ia i lo latou aiga, ma alu ese atu i le taavale, agai i Pavaiai.
Sa tu’uina atu e le tina i leoleo ia le numera o le laisene o le taavale a le ua molia.
Ma fa’alauiloa mai e leoleo sa i Malaeimi, i tafatafa o le faleoloa a le Ace Hardware, le vaaia o le taavale, o lo’o agai atu i Sasae. Sa faapea loa ona tuliloaina e leoleo ia le taavale ae peitai, sa le’i tu mai le taavale, na alu lava.
Na ripotia le saoasaoa o le alu a le taavale, o’o lava i luga o ‘bumps’ o le auala i Malaeimi seia o’o atu i Ottoville, e le’i faalemu le alu o le taavale a le ua molia.
Ae ina ua taunu’u le taavale i le nofoaga na tupu ai le faalavelave, e taunu’u atu leoleo, ua toe na’o le taavale ae ua leai se avetaavale. O lea na toso ai loa e leoleo le taavale i lo latou laumua.
Ina ua mae’a lea sa agai atu loa leoleo i le maota o le tina na valaau atu i leoleo, mo le fa’aauauina o a latou suesuega. Ma o iina sa faamatalaina ai e le tina le faia o se la taugaupu ma lona toalua, ona se tagata sa valaau mai i le telefoni a le tina.
Na ta’ua e le tina le to’atama’i o lona toalua ma mana’o e tu’u atu le telefoni a le tina, ae musu le tina. Ma i’u ai lava ina kikiina e le ua molia ia le ulu o le tina ma sauaina o ia, a’o si’i e le tina ia le la pepe e 3 masina. Ma sa ta’ua foi e le tina le faapea atu o lona toalua, o le aso lava lea o le a oti ai.
Sa faamanino e le tina lona faatonuina o sana tama teine e 9 tausaga, e tamo’e i tuaoi e valaau leoleo mo se fesoasoani. Ae peitai, sa taofi e le ua molia lona afafine mai i le alu atu i le fale o le latou tuaoi.
Ma tago atu ai loa le tamaloa ma u’u mai le ki o le taavale, ma alu ese mai loa.
O iina na tamo’e ai loa le tina i le faleoloa ma talosagaina se telefoni e valaau ai le ofisa a leoleo.
Sa ta’ua foi e le tina, o le aso 30 o Setema, na tupu ai foi seisi a la taugaupu ma lona to’alua, ona o le mafuaaga lea e tasi, i le masalosalo o lona toalua, ma sasa ai e le tamaloa lima o le tina i se laupapa.
Na faatalanoaina foi e leoleo ia le alo tamaitai e 9 tausaga a le ulugalii, ma sa ta’ua e le teineititi le faia o se taugaupu a ona matua ma ita ai lona tama, ma tatu’i lona tina. Sa ia faamaonia le molimau a lona tina, e aofia ai ma taofia o ia e lona tama mai i le sulufale atu i tuaoi mo se fesoasoani.
Sa faatalanoaina foi e leoleo ia le atalii e 8 tausaga a le ua molia ma sa ia faamatalaina le te’i mai i luga, a’o moe, i le ‘e’e o lona tama i si ona tina. Ma sa ia va’aia foi le sauaina e lona tama o lona tina, ae e le’i tamo’e atu i fafo ma le fale.
Ina ua mae’a faatalanoaga a leoleo, sa faatonuina ai loa le tina ma le tina o lona to’alua, ina ia fa’afeso’otai atu le latou ofisa i Tafuna pe a toe fo’i mai le ua molia, i le fale.
O le 3:25 i lea vaveao, na fa’ato’a maua ai se valaau a le ofisa a leoleo, mai i le tina o le ua molia, lea na fa’ailoa atu ai i leoleo, o lo’o tofa le ua molia, i lona fale.
Sa faapea loa ona agai mai iai leoleo i le maota o le tina o le ua molia, ma avefaapagotaina atu ai o ia.
I se faamatalaga a le ua molia, e na te le’i sauaina lona to’alua, ae sa ia taumafai e tu’i o ia ona ua ia masalomia le le faamaoni o lona to’alua i le la ulugalii. Sa tete’e foi le ua molia, i le ripoti e faapea, sa ia sauaina lona to’alua i se laupapa i le misa sa tupu ia Setema 30.