Ads by Google Ads by Google

TALA O LE PASEFIKA


[ata: foa'i]

PASEFIKA

TOLOPO FAALUA PALOTA MO VISA I VANUATU

Ua fa’alauiloa mai e le malo a Ausetalia le toe tolopoina o le se’iina o le palota lona lua mo Visa (Pacific Engagement Visa-PEV) mo tagatanu’u o Vanu’u, i le masina fou.

Ua mafua lea tulaga ona o le mafui’e lea sa tupu i totonu o Vanuatu ia Tesema 17, lea na tapunia ai pisinisi ma galuega uma, na aofia ai ma ofisa uma a le malo i Vanuatu.

Na avea le tulaga o le mafui’e ma mafuaaga sa le’i mafai ai e tagata o Vanuatu ona aofa’i tulaga uma o lo’o manaomia mo a latou talosaga.

E pei ona sa ripotia mai e le vaega fa’asalalau a le VBTC, o le a faapea ona faia le se’i o palota mai i suafa o i latou na lesitala mo le palota muamua i Vanuatu, lea sa faia ia Iuni o le tausaga ua mavae.

Ae o le a le taliaina ni talosaga fou mo le palota lona lua.

LOKA E LEOLEO SOLOMONA SE TAGATA NA OSOFAIA SE TAMALOA I TOTONU O LONA FALE

Ua ripotia mai nei le lokaina e leoleo o le atu Solomona ia se tagata sa osofaia se tamaloa i totonu o lona fale, i se agaese.  Na ta’ua le talepeina e le ua molia ia le faitoto’a o le fale a le tamaloa, a’o moe o ia.

Sa taumafai le ua a’afia e tali atu i osofaiga a le ua molia ae peitai, sa le’i mafai.

Ae ua ripotia mai e le vaega faasalalau a le SIBC se faamatalaga mai i le taitai o leoleo ia Tex Tafoa, e faapea, o lo’o sologa lelei togafitiga o le na a’afia.

Ua talosagaina mai e leoleo le fesoasoani mai i tagata o le afioaga o Maofa, ina ia tu’u atu i leoleo, e latou te fofoina lenei faafitauli.

VAALELE I FITI

Ua taunu’u nei i Fiti ni a latou vaalele fou e lua (ATR 72-600) aua femalagaiga i  le va o motu, e le gata i totonu o Fiti ae faapea isi motu o le Pasefika.

O nei vaalele fou na taunu’u ae e le’i aulia le Tausaga Fou.

Ua fa’alauiloa mai e Fiji Airways ma le Fiji Link le fesoasoani o nei vaalele e fa’aalualuina ai i luma a latou auaunaga i femalagaiga i le va o Fiti ma motu o le Pasefika.

Ma sa latou fa’alauiloa mai le manaomia tele o ni faigamalaga faaopoopo i le va o Nadi-Suva ma Labasa.

Na fa’aalia mai e le Faatonusili o le ofisa vaalele a le Fiji Airways le iai o se fuafuaga mo le toe faaopoopoina o nisi vaalele mo femalagaiga i le va o motu.

AMATA LEAGA LE FAAMANATUINA O LE 50 TAUSAGA A PAPUA NIU KINI

Ua avea se faalavelave na tula’i mai i se tasi o itumalo i totonu o Papua Niu Kini, ma tulaga ua afaina ai tapenapenaga a le atunu’u mo le faamanatuina o le latou 50 tausaga o lo latou Tuto’atasi.

E to’aiva nisi na fasiotia i totonu o le itumalo o Enga a’o alo atu le atunu’u i le faafeiloaiina o le Tausaga Fou, faapea ai ma le faateleina o faalavelave tutupu mai i nisi vaega o le atunu’u lea na a’afia i solo tetele ia Me o le tausaga ua mavae.

E le gata i lea, sa faapea ona salalau i luga o upega tafa’ilagi ia ni ata matautia o se faalapotopotoga (gang) na fasiotia ni tagata i se vaega tutotonu o le atunu’u, pe a ma le 60 maila mai i le a’ai tutotonu.

Sa le gata i ata (vitio) ae faapea foi faamatalaga ma saunoaga a i latou na pu’eina ata, ua ta’ua ai lo latou taumafaina o tino o tagata maliliu.

Ma o se tasi o gaioiga muamua a le Palemia o le atunu’u, le susuga ia James Marape, i lenei tausaga fou, o le fa’ato’afilemuina lea o tagata o le atunu’u.  Ma ua ia faaleoina se valaaulia i taitai o le lalolagi ina ia auai atu i le faamanatuina o le 50 tausaga o le tutoatasi o le malo, ia Setema.

I le tausaga ua tuanai, e silia ma le 100 tagata na maliliu i taua sa tutupu i Enga, e ui ina sa agai atu iai leoleo ma vaega’au ina ia taumafai e fa’ato’afilemu lea itu.

I se talosaga mai i taitai faapea tama ma tina matutua mai i le itumalo o Goilala, ua faapea ona talosagaina ai le malo ina ia faia se fuafuaga e taofia ai le sauaina o latou tagata e nei faalapotopotoga faatupu faalavelave.

E ui ina tu lata ia Goilala i Port Moresby, le a’ai tutotonu o Papua Niu Kini, ae peitai, e le o mafai ona o’o iai ni taavale.  E  na’o le pau le auala e mafai ona o’o ai ni isi i Goilala, o ni vaalele laiti po o le savavali iai.