Ads by Google Ads by Google

TALA MAi SAMOA

FAAMAGALO E LE SA AVEA MA FOFOGA FETALAI IA TAULELEA SUSUNU FALE

 

Ua faamagalo e le sa avea muamua ma fofoga fetalai o le Palemene, le afioga Leota Leuluaialii ituau Ale, ia taulelea e toalua sa susunuina lona fale i le afioaga o Solosolo. Ua faamaonia nei moliaga o le susunu fale faasaga ia Taualii Lemusu ma ioane Vaipaipa mai Solosolo, o se moliaga e faasalaina i le falepuipui mo le lima tausaga ma po o se salatupe. “Ua uma ona ou faamagaloina ia taulelea ona o ou tei,” o le faaaliga lea a Leota.

 

Na ia faaalia foi lona agaga faanoanoa ona e talitonu o ia, e i ai tagata sa faaosoosoina ia alii e susunu lona fale. Peitai na faaalia e Leota, ua ia fiafia i le faaiuga a le Faamasinoga i le lagolagoina o lana tagi na faaulu. E pei ona silafia, ua tele tausaga o tulai mai feeseeseaiga i le va o Leota ma nisi o matai o lo latou afioaga i Solosolo.

 

E ui o lo o faate’a pea o ia mai le afioaga, ua maea ona toe fausia se faleoo i le nofoaga sat u ai ona fale na susunuina. Na faaalia i faamaumauga a le Faamasinoga, na susunuina le fale o Leota i le aso 25 o Fepuari, 2012 ina ua logoina le fono a tamalii ma failauga o Solosolo e faapea ua manumalo Leota i se mataupu sa fnau ai i le Faamasinoga.

 

O lo o taofia pea i laua ua molia e talia ai le lauina o a la faasalaga i le aso 5 o Aukuso, 2013.

 

FAANOFOVAAVAAIA SE ULUGALII I LE SAUAINA O SE ALUALUTOTO E 2 TAUSAGA

 

Ua faasalaina nei i le faanofovaavaaia mo le 8 masina ia matua o se tamaititi e 2 tausaga ona o lo la faaoolima i lea alualutoto. Na tetee le tama o Ameto Faasei, 39 tausaga ma le tina o Lele Vaisola, 29 tausaga o Matautu-tai ma Falefa i moliaga e fa o le faaoolima.

 

Na faaalia i taualumaga o le faamasinoga e faapea, o le tamaititi ua aafia o le tama a Vaisola ae ese lona tama. Na logoina leoleo i lea mataupu ina ua faaulu le tagi a le tuafafine o Ameto ona o lo la sauaina o lea tamaititi. O lea faalavlave na tulai mai i le aso 4 o iulai, 2013 ma sa ave e le tuafafine o Ameto o Tanya Fagaleoo le tamaititi i le falemai ona ua tigaina. Na lipotia mai e faapea, sa alu atu Ameto ma taumafai e toso mai i fafo le tamaititi mai le taavale ma sa faapea ona misa ai o ia ma lona tuafafine.

 

Na maua i suesuega a leoleo e faapea, na sasa e le tina o Lele lana tama i se salu ma ia tapoina lona gutu. O le aso na sosoo ai, sa toe fasi foi lea tamaititi e ona matua ona o le tagi soo. Na fautuaina e le tamaitai Faamasino o Mata Tuatagaloa ia matua o lea tamaititi ina ia lava le onosai ona so o se tamaititi laititi faapea e tagi pe a i ai se mea o tiga pe i ai se mea e manao i ai.

 

Na ia lapataia foi lea ulugalii o le a otometi lava le lokaina o i laua i le toese mo le 12 masina pe a toe tulai mai se tulaga faapea ae lei maea le taimi o lo la faanofovaavaaia.

 

FAIA FA’AALIGA LONA LUA O FAATOAGA MA FAIGAFAIVA I SAVAII

 

O le faaiuga o le vaiaso nei na faagasolo ai le faaaliga lona lua o fua o faaeleeleaga a le au faifaatoaga, lafumanu ma faigafaiva i le motu tele i Salafai, i le maketi i Salelologa ma sa auai sui o le malo, ma malo faaaloalogia. i lana saunoaga autu e tatala aloaia ai le faaaliga, na faaalia ai e le minisita o Faatoaga ma Faigafaiva, le afioga Le Mamea Ropati Mualia e faapea, o le autu o lenei faamoemoe e le gata ina faaali ai fua o faaeleeleaga a le au faifaatoaga, ae ia tauva ai le au faifaatoaga e saili metotia aupito i talafeagai e faaleleia ma faatele ai faatoaga.

 

E le gata i lea, e tauva ai afioaga eseese po o ai e aupito sili ona lelei le tausiga o a latou faasao o le gataifale. “O le autu lava o le faamoemoe, ia maua pea taumafa ma aua nei toe oge le atunuu,” o le saunoaga lea a le alii minisita. “O lona uiga, ia maua taumafa i taimi uma ma ia aua nei toe oge se aiga ma se nuu, pe toe mole manava se Samoa, tulou. E le gata i lea, a ia i ai foi se faasiliga e faatau atu i le maketi i totonu lava o le atunuu faapea atunuu i fafo, e maua ai tupe e tua i ai aiga, nuu ma ekalesia.”

 

MOLIMAU LE NA AAFIA NA TAUMAFAi LANA UO E FASIOTI O IA

 

Na faafofoga le Faamasinoga Maualuga i le vaiaso nei i le faasologa o mea na tutupu i se faalavelave na lavea ai se alii i se pulufana, ae molia le isi alii i le moliaga o le taumafai e fasioti se tagata. i lana molimau, na faamatala ai e Tofilau Lupematasila Nanai Misa Faamanu ivara, ia mea na tutupu i le aso na toeititi lava a uma ai lona soifua ina ua fana o ia e Tofele Lata Tavui i totonu o lona potu.

 

Na faaalia, sa aumau Tofilau, 54 tausaga i le fale o Tofele i Vailele, lea sa tupu ai lea faalavelave. Na faamatala e Tofilau e faapea, o le afiafi o le aso 25 o Mati, 2013, sa alu ai lana savaliga e pei ona masani ai i le auala i vailele, ma sa latou fetaui ma Tofele o malaga ifo i lana taavale ma lona faletua ma o la alo. Sa talo atu o ia i ai ma sa talo atu foi Tofele ia te ia. E foi atu lana savaliga, o nofonofo mai Tofele i le faapaologa o lona fale ma inu sana fagu pia, ma sa la talatalanoa ma toe ai e pei ona masani ai. ina ua uma le taumafataga i lena po, sa latou toe talatalanoa ma Tofele ma ona faletua o Tepora seia oo ina ua ta le 10 i le po, ona faamavae loa lea ma alu i lona potu.

 

Ao faia sana telefoni, sa ia faalogoina le tuua ma le toe foi ane o le taavale a Tofele. Fai mai a ia, ao fai ana galuega i lana computer, sa ia faalogoina le matala o lona potu ma ia vaaia ai Tofele o lo o tu mai ma se laau malosi, ao tua atu o ia o lo o tu mai ai lona faletua. Sa ia fesili ia Tofele pe i ai se mea ua faaletonu, ma na tali ane o ia,  “O le a ou fanaia oe.” Sa ia toe fesili i ai pe aisea, ma na tali ane o ia, “Ua oo i le taimi e fana ai oe.” Sa faapea ona pa ma le fana ma sa ia faalogoina le tiga o lona fatafata.

 

O le taimi lena, ua tauivi Tofele ma lona faletua i le laau malosi ma sa ia faamalosi ane loa ile auala ma faatali ai se taavale e alu ai i le falemai. O lo o tetee Tofele i lona moliaga ma o lo o faagasolo pea lea mataupu.

 

Saunia: Lilomaiava Andrew Fa’asau, Naenae Productions