Ads by Google Ads by Google

Fa'afotutupu le afioga le Matua Ta'uaifaiva Navy Masefau Suiaunoa

Ina ua logotala le mamalu o le Faleagafulu, fa'apea le Motu Sa i Manu'atele, tainane fo'i Tumua ma Pule, Aiga i le Tai ma le To'o le Fua,  o le a fa'afotutupu le afioga le Matua Ta'uaifaiva Navy Masefau Suiaunoa ma le Faletua Maria Fuatagavi - Suiaunoa i le Maota o Asomoe, i le malae o Lalofetau...

  na matua masi'i mai la le fala masi'igata, aua e le o fa'atamala fo'i le pa'ia maualuga i le Fa'anofonofo ma Aiga, ae a le fa'amoemoe ua loa o saili i gafa sili i lagi, mo se tasi e agava'a, e alala matuatala ae a le pa'ia o Aiga, i ona itu tetele ma ona itu taulagi.

Peita'i na mua lava le fa'amoemoe, ina ia fa'apa'ia ma fa'amanuia mai le Atua i le afioga le Matua ma le Faletua ma Aiga, o lea sa mua'i faia ai le sauniga mamalu o le Fa'apa'iga o le nofo i le Ekalesia Fa'apotopotoga Kerisiano i Amerika Samoa i Amanave lava, ma sa fa'atautaia lea sauniga e le susuga le Fa'afeagaiga Rev. Anetere'a  Misioka.

I le taeao o le o'o o le afioga le Matua Ta'uaifaiva ma le Faletua i le afio'aga o le Alataua, na masi'i fa'aaloalo mai ai le aiga o le nofo i lona itu tetele lea na masi'i fa'aaloalo mai ai le tofa le To'oto'o Velega ma Aiga, Laolagi ma Aiga, ma le afioga Fa'amausili  mai Masefau. O se latou fo'i valevale alofa i le fa'aeaga a aiga ua fa'amanuiaina ai suli o aiga.

Ina ua mae'a lea sa masi'i fa'aaloalo le afioga Amituana'i ma Aiga mai Faga'alu e fa'ailo le Faletua Maria Fuatagavi - Suiaunoa. O se si'i fiafia tele lea aua sa tula'i le susuga le Faipule Rep Amituana'i e avea ma fofoga o aiga, ae o le lalelei fo'i o tama'ita'i o lea itu taulagi o aiga o le Tausiali'i.  O le titi faitama lava ma le fia tausoa i le fa'amoemoe o le afioga le Matua ma le faletua ua masi'i fa'aaloalo ai.

Ina ua mae'a sa masi'i mai loa le afioga le Tauto'oto'o Uiagalelei Lealofi ma le afioga Futagavi ma Aiga ina ia fa'ailo le faletua i lona itu tetele. Na matua sua le aulapa uta ma sua fo'i le aulapa tai i le tapenaga a aiga, aua ua tua le nofo i le vaoola e ala i le faletua, ma ua loa fo'i tausaga o tautua le afioga le Nofo, e ala i pisinisi i le pa'ia o Aiga.

Na amata mai tapenaga i le suiga o la'ei o le afioga le Fa'anofonofo ma le Faletua, ona fa'ao'o mai ai lea o isi uma La'ei e agava'a mo le Fa'anofonofo ma le Faletua e ono isi seti. Ina ua mae'a sa molita'i mai le anoafale o le Maota i Asomoe. Ona soso'o loa lea ma fa'aaloaloga i le afioga le Fa'anofonofo ma mea masani ai i aso iloga fa'apenei o aiga ma sa fa'ai'u lava i le seleni mamala ma le toga pa'ia e fesoasoani i le taligatoga a le itumalo ma le afioaga mo lea aso.

O le usualele ale itumalo, sa toto'o ai le afioga ‘Fa'aluameke' Leilani Seui i le ava, ae agaia e le aumaga lava i Amanave ma le Alataua. O le fofoga fo'i o Taua Niualama Taifane na saunoa i le aso ona fa'ato'a tapa ipu ai lea o le afioga le Matua Ta'uaifaiva Navy Masefau Suiaunoa i lona maota o Asomoe i Lalofetau.

A'o le'i tapa ipu lana afioga, sa mua'i tula'i mai le afioga Pulefa'asisina ma lona soa e fa'apaia le fa'anofonofo ma le faletua i luma o le itumalo ma le afioaga ae maise Samoa na potopoto. O le mae'a ai o le usualele, na fa'ato'a talitoga ai le itumalo ma Samoa atoa na auai i lea aso iloga, ina ua mae'a le fa'amanusina a le itumalo o Alataua.

O le afioga le Ta'uaifaiva Navy Masefau Suiaunoa  o se alo e fa'asino i le afioga Sauitufuga Masefau Suiaunoa mai Nua & Se'etaga, Ofu Manu'a ma Leone, ma le faletua o Faufau Ane - Suiaunoa mai Amanave ma Leone.

 O le faletua Maria Fuatagavi Suiaunoa o lo'o alaala ai nei i la'ua ma fa'atautaia ai a la'ua pisinisi i Futiga ma Faga'alu.

O le soifua mai o le afioga le fa'anofonofo na amata galue i le Maligi Koa i le tausaga e 1967 ma litaea mai ai i le 1999 ina ua mae'a lelei le 32 tausaga i le militeri. Na taliu mai i Samoa ma fa'amautu loa i le afioaga o Futiga i le aiga o le faletua ma faia ai la'ua pisinisi e o'o mai i le taimi nei.

 

O le la'ua tapua'iga o lo'o fa'atasi i ai o le Ekalesia Fa'apotopotoga Kerisiano i Amerika Samoa i Futiga, peita'i, talu mai ona filifilia i la'ua mo lenei tofi o aiga, ua fa'atasi atu nei e avea ma Tiakono i le Ekalesia Kerisiano i Amanave, e pei ona i ai nei.

Na ulua'i avea i la'ua ma Tiakono a'o tautua i le Atua i le EFKAS i Kailua Hawaii i le tausaga 1976, ona fa'aauau mai ai lea o le la'ua lava tofi se'ia o'o mai i Futiga 1997 ma ua soloa'i ai i Amanave i le 2011.

O le afioga Ta'uaifaiva Navy ua leva tele tausaga o avea ma Teutupe a le Ekalesia i Futiga, ma o lea fa'ato'a tu'u'ese atu ina ua tu'ua e i la'ua Futiga mo le galuega i Amanave. Peita'i o le faletua o Maria Suiaunoa o lo'o auai i le Mafutaga a tina mai lava i Kailua ma fa'asolo mai ai fo'i i Futiga ma ua fa'aauau atu i Amanave nei lava tofiga lelei.

O le tautua i Aiga, afio'aga ma le Itumalo, sa mua'i avea ai o ia ma Matai i le tausaga e 1999 ma tula'i ai i le suafa "Fuatagavi" i le Aiga o le faletua i Futiga.

Peita'i, a'o le'i se'ei i le tala o maota, sa muamua lava avea ma Aumaga i le afioaga o Nua ma Se'etaga fa'apea ma Leone i aiga o le tua'a, ma tautua ai i lona tama Sauitufuga Masefau Suiaunoa.

A'OA'OGA:

Na amata mai i le vasega muamua ma le lua i le a'oga i Sogi, soso'o ai si'itia i Midkiff Elementary i Leone lava. Na si'itia lea i Leone Junior High i le a'ai i Leone. Ona fa'ato'a ulufale ai lea i le Samoana High School ma fa'amuta ai i le vasega 11. Peita'i na si'itia loa i Amerika ana a'oa'oga ma fa'au'u ai i le Lincoln High School i San Diego i le 1965. Ua atoa nei le 65 tausaga o  le afioga Ta'uaifaiva Navy ma ua fa'ailoa mai sona lagona fiafia, ua mafai ona o'o fo'i lana tautua i si ona aiga i Amanave, ma ua tatau fo'i ona toe aoga i si ona aiga e tautua i latou e ala i le suafa e pei ona latou tofia ai o ia. "O la'u fa'afetai i le Atua o le malosi ua tu'u mai e faia ai nei tofiga, aua e leai lava se failoto, pe afai e le auai le finagalo o le Atua."