Pago Pago - AMERIKA SAMOA

I lana faamatalaga, e mana'omia ona atina'e le fanua mo faatoaga ma auala. 

Na faamatala ai e le alii fai pisinisi, o Papalii Laulii Alofa, i luma o le Komiti Suesue a le Senate (SSIC) i le Aso Faraile ua te’a, lona naunau e faato'a “Nuu Fou”, e manuia ai nuu ae o "anaia" fanua, o le mafuaaga lena o le faaalu o lona taimi e fua ai le fanua. 

Na o atu faatasi Papalii ma lana Loia , Aitofele Sunia Jr.  O le suesuega lona lima lea a le SSIC, faatatau i le fuaina fanua o “Nuu Fou”, na taula'i iai faitioga faalauaitele ia Iulai o le tausaga talu ai, ma afua ai le suesuega . 

Ua taulimaina e le Samoa News le kopi o le faafanua, ma faamatalaga o le fanua, e atagia ai le lata i le 400eka o fanua na fua. 

I le nuu o Aasu, e 83,75 eka oi lalo o Fuiava ma isi; 132.19 eka oi lalo o Mageo Patolo, o  Aasu; 107.78 eka oi lalo o Laulii Alofa mai le nuu o Malaeimi ma le 68.32 eka i lalo o Mauga Tasi Asuega o le nuu o Fagasa. 

O le faaaliga  sa faasalalau i luga o le Samoa News mo le lesitalaina o fanua,  sa aofia ai suafa o Mauga Tasi Asuega, Laulii Alofa, Michael T. Fuiavai, Patolo Mageo ma isi tagata taitoatasi sa umia ai fanua , peita'i na toe faaui i tua lea faaaliga mulimuli ane e le Ofisa Lesitala a le Teritori ile faaiuga o le masina o Iulai. 

Na saunoa Papalii, ole fanua lea e fesiligia e   tatau ona atina'e mo faatoaga ma auala agai i luga o mauga. 

Na ia ta'ua, ua tele tausaga o eli e lana kamupani maa  ose vaega o lea fanua, ma ia mafaufau ai e faato'a ma fua  ae mulimuli mai ai i tua le faaaliga e lesitala. 

“O lena faiga e mafai ona talanoa ma faia iai ni fuafuaga pei o le atina'eina lea i faatoaga ma auala, i luga o mauga.  E leai se agaga na iai e lesitala le fanua faalilolilo, e oo lava ile faaaliga e lesitala ai sa faalauaitele lava, pei ona ia saunoa.  O lana tala, o fanua ia i tuamauga e mana'omia ona atinae mo le lelei o tagata. 

"O a'u ia ma lo'u aiga, e matou te le mana'omia ini fanua. Na matou faia le fuataga o le fanua, ona sa fia iloa pe mafai ona fau ai ni auala i tuamauga mo faatoaga, ae le faapea sa faia mo a'u ma lo'u aiga,” o le faamatalaga lea a Papalii. 

Saunoa le Taitaifono o le SSIC, afioga senetoa ia Togiola T. A. Tulafono i le taimi o le iloiloga, ua faamaonia ile faamatalaga a le Pule ole Ofisa fua fanua, susuga  Leota Mapesone Laulu, e $50,000 sa totogi e Laulii e fua ai fanua  o fesiligia nei. 

"O lana faamatalaga na talanoa sa'o atu ia te oe (Papalii) faatatau i le fuaina o fanua o fesiligia,” o le tala lea a Togiola. Na toe fesili lava Togiola ia Papalii pe moni le faamatalaga lea pe leai. 

Ma faamaonia e Papalii, o le faamatalaga lea na faia a Leota i le suesuega muamua i luma o le SSIC, sa faasa ai Tusitala ma le au faasalalau. 

Na toe fesili foi Togiola, afai ole tulaga lena, i le atinaeina o le fanua, ae aisea la na avane ai suafa o Mauga Tasi Asuega, Laulii Alofa, Michael T. Fuiavai Jr; Patolo Mageo ma isi e lesitala ai fanua."

Ae o le faamatalaga a Papalii, "o latou na o a'u uo. Sa'u talanoa iai e mana'omia ona atinae fanua ia, e masani lava ona maotu savali ai ma la'u fanau. O le mafuaaga lena o le avane o suafa o ta'ua e lesitala ai fanua, o a'u mea uma na sa fai."

Na ta'ua foi e Laulii, e lei oo lava ana uo i luga o le 400eka o fesiligia. "Ua faalagolago mai lava i la'u faamatalaga faatatau i fanua nei ma ia lesitala i luga o latou suafa."

E tele foi tagata sa talanoa iai faatatau i fanua nei, pei ona ta'ua e le alii fai pisinisi. 

"Ua silia i le 10 tausaga talu ona matou faia galuega o le eli o tua ane o le matou fale, ma amata mai ai lava ona ou fesili poo ai e anaia fanua i Nuu Fou,” pei ona faamatala e Laulii. 

Na ta'ua e Togiola , soo se taimi lava e fua ai se fanua, e tatau lava ona logo se pulenuu,  aua o le tulafono lava lena mo soo se fua ga fanua. Ma na tali foi Papalii, ole matafaioi lena a le fuafanua o le logo o le Pulenuu. 

"Sa tatau ia (Leota) ona ta'u mai e le mafai ona ia fuaina le fanua e aunoa mase faatanaga mai le Pulenuu, aua oute talitonu o lana galuega lena e fai o le logo o le Pulenuu, ae le'o a'u," i le faamatalaga a Papalii. 

Ma na ia ta'ua foi e leai sona iloa e iai se tulafono, i soo se fua ga fanua lava e fai e tatau ona logo le Pulenuu. 

Fesiligia foi Papalii, pe na iloa e ana "uo" le tele o eka o fanua sa fuafua e lesitala i luga o latou suafa. 

Ae tala Papalii, sa filifili lava e ana "uo" latou fanua "i le mea e mananao iai, ou te lei atofaina iai eka ia latou."

Ma o ia na logoa le Fua Fanua, faatatau i vaega o laufanua mo lea uo ma lea uo. 

O le 'a faaauau lava ona faailoa atu isi laasaga mulimuli ane ole mataupu lenei i Nuu Fou i suesuega a le SSIC, i lomiga o mulimuli mai.