Faata’ape se fusuaga a se aiga i le faapa o se fana
Pago Pago - AMERIKA SAMOA
Sa pisi le telefoni a le Ofisa Leoleo i Tafuna i le aso 12 o Ianuari, 2024, ona o nisi na valaau atu e lipotia se fusuaga a se aiga o lo o faia i Faleniu, ona o fanua. Ma sa lipotia ai foi ma le faapaina o se fana i le fusuaga.
Ina ua taunuu atu leoleo i le nofoaga na tupu ai le misa, ua toe to’afilemu mea uma, ae ua toe na o le tina o Fiapapalagi Su’a, ma sana fanau e toatolu, o lo o nofonofo mai i le latou faatoaga.
Sa faamatalaina e Su’a i leoleo, na le fiafia ina ua o atu ni alii i lona fanua e sala laufa’i ma lautalo. Sa ia tuliesea nei alii ae sa latou fai mai ia Su’a, sa faatonuina i latou e o mai e sala tau atu i le fanua.
E tusa ai ma faamaumauga a leoleo, o lo o ta’ua ai le faatonuina e Su’a o nei alii e faapea, a manana’o i ni mea mai i lona faatoaga, ona fai lea i le tagata sa faatonuina i latou, e alu atu muamua e la te talanoa.
Sa faamatalaina e Su’a, e n ate le manatua pe na faapefea ona amata le latou misa, ae e na o le pau le tulaga na ia manatua, o foliga o Lavagia Fruean, Soonafai Mauia ma Kolone Mauia. Ma sa ia manatua foi lona faalogoina o le pa o se fana. Ina ua fesiligia e leoleo ia Su’a, po o ai na faapaina le fana, sa tali Su’a, o TJ Maui’a.
Sa molimauina foi e leoleo le iai o ni manu’a i foliga o Su’a.
Ona o le latalata mai o le fale a Lavagia Fruean, i le fale o Su’a, na faapea loa ona agai atu iai leoleo mo le faia o le latou suesuega. Sa faamatalaina e Fruean i leoleo, na ia faalogo atu i tala a ona tuaoi, o la e fai le misa ma o le mea lea na agai atu ai e fesoasoani, e vaovao le misa. Ae peitai, ua toatele tagata na a’afia i le misa ma e na te le manatua foi, pe na faapefea ona manu’a lona muaulu.
Sa molimauina e leoleo ni ma’osia i le muaulu o Fruean ma le fula o lona ulu.
Ona soso’o ai lea o le faatalanoaina o Soonafai Maui’a, ma sa ia faamatalaina e faapea, o ia e nofo i Pavaiai, ae na valaau atu le tagata i le fusuaga lea o lo o tupu i le latou fanua i Faleniu. Ae ina ua taunu’u mai, sa ia vaaia le tina o Su’a, o lo o u’uina se ma’a ma tu’i ai le ulu a Fruean.
O iina na tamo’e atu ai e tau lavea’i mai Fruean, ae toe tu’i faalua e Su’a le ulu o Fruean. Sa ta’ua e So’onafai lona le mafai ona vaovao le misa ona ua lolofi atu le toatele o tagata.
Ona talanoa lea o leoleo ma Kolone Maui’a ma sa ia faamatalaina e faapea, sa telefoni atu se tasi o ona ‘Aunty’ e uiga i le misa lea o lo o tupu i se tasi o a latou fanua. Ma ina ua taunu’u atu iai, ua tumu i tagata. Ae sa ia iloa atu lona uso matua (Fruean) ma o le mafuaaga lea na taumafai ai e fesoasoani atu ai ia te ia.
Sa ta’ua e Kolone, a’o ia tamo’e atu i lona uso (Fruean) sa ia va’aia le tu’iina faalua o lona ulu, e Su’a, i se ma’a. Sa ta’ua foi e Kolone, e na te le i iloa o lo o mulimuli atu i ona tua ia leisi ona uso, o Soonafai. Sa ta’ua e Kolone, lona taumafai e taofi Su’a i leisi ona lima, ae taofiofi lona uso (Fruean) i leisi ona lima, ae sa le mafai ona ia taofia le la fusuaga.
Ona su’esu’eina loa lea e leoleo, o le susuga ia TJ Maui’a ma sa ia faamatalaina e faapea, e taunuu atu o ia i le mea na tupu ai le misa, ua matuai le mafai ona taofiofi le toatele o tagata. Sa ia taumafai foi e o’o atu i ona tuafafine (Fruean, Soonafai ma Kolone) ae ua le mafai, i le lolofi atu o tagata.
Ma e tusa ai ma faamaumauga a leoleo, sa ta’ua e TJ lona popole tele ina ne’i i’u leaga lenei fusuaga, o lea na ia u’uina mai ai lana fana (.38 caliber pistol), ma faapa agai i luga o le lagi, e taofi ai le fusuaga. Ma o iina na ta’ape ai loa le toatele ma ia mafai ai loa ona o’o atu i ona tuafafine, ma faatonu latou e o ese.
Sa faamatala e TJ, ua mae’a ona ia faato’ese ia Su’a ma lana fanau, aua o ia lea sa faatonuina ia tamaiti e o e sala tau mai i le fanua, e aunoa ma sona manatu, o le a tulai mai se tulaga faapea.
Sa aveina e leoleo ia le fana mai ia TJ. Ae aveina Su’a ma Fruean e togafiti e le vaega a le EMS ma toe tu’uina atu i la’ua e toe fo’i atu i o la aiga.
Ua molia nei TJ Maui’a i moliaga o le umia o se la’au malosi e le i laiseneina, o se vaega o solitulafono mama, e mafai ona nofosala ai se tasi i le falepuipui, i le o’o atu i le tasi (1) tausaga po o se sala tupe e $1,000; po o faasalaga uma e lua. Ae le gata i lea, ua molia foi o ia i le Faaaogaina faasolitulafono o se la’au malosi, o se vaega o solitulafono mama, e mafai ona faafalepuipui ai se tasi i le o’o atu i le tasi (1) tausaga, po o se sala tupe e $1000; po o faasalaga uma e lua.
Ua faatulagaina nei se tinoitupe e $500 e mafai ona tatalaina ai le ua molia, mai i le falepuipui, e faatali ai lona faamasinoga.
E le o mautinoa pe sa molia Su’a i se solitulafono ona o lenei faalavelave.