Ads by Google Ads by Google

Loka i le fa’aoolima ae maua ai ma fualaau fa’asaina


[ata: foa'i]
ausage@samoanews.com

Pago Pago, AMERIKA SAMOA

Ua taofia nei i le Toese i Tafuna se ali’i e 38 tausaga le matua mai Kokoland, ona o tu’uaiga i lona faaoolima i lona to’alua ao fa’asuaava o ia. Ae ina ua saili e Leoleo lona tino i le taimi na pu’e faapagota ai o ia, na maua ai e Leoleo fualaau faasaina i lana taga faapea ai totonu o le ato sa i totonu o lana ta’avale.

Talu ai puipuiga o faalavelave e tutupu mai i totonu o ulugali’i, o le a le mafai ai e le Samoa News ona faalauiloa le suafa o le ali’i o lo o molia i lenei mataupu.

E 2 tagi ua faila e le malo fa’asaga i le ua molia.

I le tagi muamua, o lo o tu’uaia ai lenei alii i le Faaoolima i le tulaga tolu faapea ai ma le Faatupu Vevesi i nofoaga faitele, o solitulafono uma ia e aafia ai sauaga i totonu o aiga, o le vaega A o solitulafono mama, lea e mafai ona fa’asala ai se tasi i le Toese mo le umi e le silia i le tasi le tausaga, pe faasala i le salatupe e le silia i le $1,000, pe faasala foi i faasalaga uma ia e lua.

I le tagi lona lua, o lo o tu’uaia ai e le ua molia i le moliaga e tasi o le umia faasolitulafono o vaega o le pauta faasaina o le aisa, faapea ai ma le umia faasolitulafono o vaega o le laau faasaina o le mariuana, o ni solitulafono mamafa e mafai ona faasala ai se tasi i le Toese mai le 5 e oo atu i le 10 tausaga, pe faasala foi i le salatupe e oo atu i le $20,000, pe faasala foi i faasalaga uma ia e lua.

Talu ai tulaga faaletonu o pepa nofomau a le ua molia atoa ai ma le matuia o tu’uaiga faasaga ia te ia, ua manatu ai le Fa’amasinoga e taofia o ia i le Toese i Tafuna e aunoa ma se tupe e fa’atulaga e tatala ai i tua.

TAGI A LE MALO

O le taeao o le aso 13 o Iulai, 2021 na vili ai e se Tina le Ofisa o Leoleo i Tafuna ma talosaga i ai mo se fesoasoani mo lona uso, ona o loo fealua’i lona to’alua ma se agaese e saili e fasi ai o ia. 

E le i umi se taimi ae taunuu Leoleo i le fale o le tina na vilia Leoleo.  A o talanoa Leoleo ma lenei tina ae tatagi lana telefoni, o lona uso lea na saili e lona to’alua.  Ma na fa’ailoa mai iai e lona uso, o ia lea ua taunuu i le Ofisa o Leoleo i Tafuna.

Na toe fo’i leoleo ma latou feiloa’i ai ma le Tina na aafia o loo tu tu i fafo o le ofisa a leoleo I Tafuna. Na vaaia e Leoleo foliga mafatia o lenei Tina, e le gata i le masaesae o ona laei, ae o loo afaina fo’i ona foliga i ni manu’a e faamaonia mai ai, sa aafia o ia i ni sauaga.

Na faailoa e le Tina i Leoleo lona faanaunauga e faila lana tagi faasaga i lona to’alua, i lona faia o sauaga faasaga ia te ia atoa ai ma lona taumafai e fasioti o ia. Sa molimauina e leole I le taimi o talanoa ai ma lenei tina, le gatete o lona tino, atoa ai ma ona foliga fefe.  Sa faailoa iai e Leoleo, e leai se mea e toe fefe pe popole ai fua, o lea ua i ai o ia i lalo o le vaavaaiga a le Ofisa o Leoleo, e le mafai fo’i e lona to’alua ona toe pa’i atu ia te ia.

I lana faamatalaga i Leoleo, na taua ai e le Tina na aafia e faapea, o le vevesi na amata mai ina ua fo’i mai ua uma ona momoli lana fanau i le aoga, ae te’i i le taunuu mai i le latou fale o lo o saofa’i atu ai lona to’alua i luga o le nofoa i totonu o le potu malolo. Na taua e le Tina i Leoleo, e le iloa poo fea sa i ai lona to’alua i le po atoa, ae o lea ua faateia o ia ina ua fo’i atu i le momoliga o lana fanau ae o loo nofo mai o ia i totonu o le fale.

I luga o le nofoa o loo saofa’i ai le ua molia, na vaaia ai e lenei tina se mea e foliga o se paipa tioata e ula ai le aisa. Na faalogoina fo’i e le Tina le malosi o le manogi ‘ava malosi i totonu o le fale, e foliga mai ua alu le po atoa o inupia lona to’alua.

Na amata ona fesili le Tina na aafia i lona to’alua poo fea sa i ai i le po atoa, ae o le a fo’i le paipa tioata lea o loo taatia i ona tafatafa i luga o le nofoa. Na tali le ua molia, sa eva i le fale o lana uo i le po atoa ma inupia ai. O le taimi lea na tago atu ai loa le ua molia i le paipa tioata sa taatia i ona tafatafa ma tuu i totonu o le taga o lona ofu.

Na toe fesili le Tina i lona to’alua poo le a le paipa tioata lea ua ia teu i totonu o le taga o lona ofu, na tali le ua molia, “e leai se mea” ma savali lava i fafo o le fale ma aga’i atu i le vaega o loo paka mai ai le la ta’avale.

Na toe savali le ua molia i totonu o le fale ma fai i lona to’alua, e le sa’o le mea o loo mafaufau i ai ma le paipa lea sa taatia i ona tafatafa. Na tu i luga le Tina na aafia ma savali i totonu o le potu ma tapuni le faitoto’a. O le taimi lea na savali atu ai le ua molia ma kiki le faitoto’a ma malepe ai, ma ia savali atu loa i totonu o le potu ma toso mai le ulu o lona to’alua ma faaoolima loa i ai.

Na taua e le Tina na aafia le ta tu’i e lona to’alua o ona foliga ma palasi ai i lalo. Na fa’aauau ona kiki lona tino, futi lona ulu ma toso solo o ia i totonu o le fale mo se taimi umi lava. O le taimi lava na savali ai le ua molia i tua o le umukuka e aumai le naifi, o le avanoa lea na tu ai loa i luga le Tina na aafia ma alu i le atoa mo se fesoasoani.

Na tuliloa atu e le ua molia lona to’alua i le ta’avale ma toe faaauau le fasiga o ia. Sa ia folafola fo’i lona fasiotia o lona to’alua pe afai ae loka o ia e Leoleo. Sa i ai le taimi na taua e le  Tina i lana fa’amatalaga i Leoleo na so’a ai e lona to’alua o ia i le ta’avale peita’i na mafai lava ona sao ese mai ma maua ai loa lona avanoa e sola ese ai. O le taimi lava na maua ai le avanoa o le Tina na aafia e sola ese ai, na ia vili ai loa i lona uso matua ma faamatala i ai le mea ua tupu, ma ia fai i ai e vili Leoleo mo se fesoasoani.

O le mae’a ai ona fesiligia e Leoleo o le Tina na aafia, na latou aga’i atu ai loa i le fale a le ulugali’i ma maua atu ai le ua molia o loo moe i luma o le potu malolo, ma le ta’avale o loo paka i luma o le fale. 

Na fafagu e Leoleo le ua molia ma latou fai i ai o loo manaomia o ia i le Ofisa o Leoleo i Tafuna mo se mataupu e faatatau i lona to’alua. A o le i auina atu le ua molia i le Ofisa i Tafuna, na saili e Leoleo lona tino ma maua i ai se paipa tioata o loo i ai vaega o le pauta faasaina o le aisa, faapea ai ma se sikaleti mariuana ua uma ona taai. 

Na talosaga Leoleo i le alii ua molia mo se faatanaga e su’e ai le la ta’avale. I totonu o le ta’avale, na maua ai e Leoleo le paipa tioata o loo i ai vaega o le pauta faasaina o le aisa i lalo o le nofoa o le ave ta’avale.

Ina ua fesiligia e Leoleo le ua molia e tusa ai o sauaga na ia faia faasaga i lona to’alua, sa ia taua ai e fa’apea, o tala uma lava na fai atu e lona to’alua i Leoleo, o le mea moni lava lena sa tupu. I le tulaga o fualaau faasaina na maua i le alii ua molia, na ia taua ai e faapea, o fualaau faasaina sa maua ia te ia ma totonu o le ta’avale, o mea uma lava a ia.

Na taua e nisi o molimau e aofia ai tausoga o le tamaitai na aafia i ni a latou faamatalaga tusitusia na tuuina atu i Leoleo, e le o se taimi muamua lenei ua faia ai e le ua molia sau’aga faasaga i lona to’alua. O le Lotu Tamaiti ma le Aso Faafetai o le tausaga na te’a nei, na faaoolima ai fo’i le ua molia i lona to’alua, peita’i, e le i mana’o lona to’alua e faila sana tagi faasaga i le ua molia.

E le o se taimi muamua lenei ua aafia ai le ua molia i le Tulafono. I le tausaga e 2012, na ta’usala ai o ia e le Fa’amasinoga Maualuga i le solitulafono mamafa o le gaoi ma le faaoolima, ma faasala ai o ia i le faasala nofovaavaaia e 5 tausaga, i lalo o tuutuuga faapitoa e aofia ai loa tuliia o masina e 20 i le Toese i Tafuna.