Ads by Google Ads by Google

Nofosala i le Toese se ali’i talavou i le talepe fale ma le gaoi


[ata: foa'i]
ausage@samoanew.com

Pago Pago - AMERIKA SAMOA

O le ali’i e 30 tausaga le matua lea na ta’usala e le Fa’amasinoga i le mataupu lea na latou talepeina ai se faleoloa i Tafuna ae ave fa’agaoi oloa e silia i le $2,000 le tau, ua poloaina o ia na te tuliina masina e 28 i le toese i Tafuna, o se tasi lea o tuutuuga o lana nofovaavaaia e 7 tausaga.

O le vaiaso na te’a nei na tula’i ai le susuga a Tasele Aveolela’i mo le lauina o lana faasalaga. 

Talu mai le taimi na pu’e fa’apagota ai Aveolela’i i le masina o Iulai o le tausaga na te’a nei, na taofia pea o ia i le toese i Tafuna ina ua le mafai ona ia totogi le tupe e $15,000 sa fa’atulaga e tatala ai o ia i tua.

Na ulua’i molia e le malo ia Aveolela’i moliaga mamafa e 2 o le gaoi faapea ai ma le talepe fale i le tulaga lua, o vaega C ia o solitulafono mamafa, lea e mafai ona fa’asala ai se tasi i le toese mo le umi e le silia i le 7 tausaga, pe faasala i le salatupe e le silia i le $5,000, poo le fa’asala fo’i i fa’asalaga uma ia e lua.

Ae i lalo o le maliliega lea na sainia e Aveolela’i ma le malo, lea fo’i na talia e le Fa’amasinoga i le masina o Iulai o le tausaga nei, na malie ai le ua molia e tali ioe i le moliaga mamafa o le gaoi, ae solofua e le Fa’amasinoga le isi moliaga o lo o totoe ai i le tagi sa fa’aulu e le malo.

I le tali ioe ai o Aveolela’i i le moliaga e pei ona ta’usala ai o ia, na ia ta’utino ai e fa’apea, i le po o le aso 21 o Iulai 2021 i Tafuna, na la osofaia ai ma sana uo se faleoloa Asia i Tafuna ma le fa’amoemoe e gaoi ni oloa e aunoa ma se fa’atanaga fa’aletulafono.

Na ta’utino le ua mlia e fa’apea, na la talepeina le faitoto’a pito i tua o le faleoloa ma maua ai le avanoa la te ulufale faamalosi ai i totonu e aunoa ma se faatanaga. A o la i ai i totonu, na la gaoia ai le tele o oloa e silia i le $4,000 lo latou tau aofa’i.

O oloa uma na la gaoia, e leai se oloa na toe faafo’i i le pule o le Faleoloa, pe na toe faafo’i i Leoleo i le taimi na su’esu’eina ai lenei mataupu.

Ina ua maua le avanoa o Aveolela’i mai le fa’amasinoga, na ia fa’atoese ai loa e tusa ai o lana solitulafono, ma ia talosagaina ai se isi avanoa mo ia se’i toe fo’i atu ai i tua e saili sana galuega e totogi ai lana salatupe, ma fesoasoani ai i le tausiga o lona aiga.

Na taua e Aveolela’i i le Fa’amasinoga e faapea, ua sese le filifiliga sa ia faia i le po na tula’i mai ai le faalavelave, e mafua mai ina ua ova lona ‘ona. Sa ia faailoa i le Fa’amasinoga e fa’apea, o ia e ulumatua i le fanau e to’a 5 a ona matua, e na o lona Tina fo’i e faigaluega i le Kamupani i’a e tausi ai lo latou aiga.

E le o toe faigaluega lona Tama talu mai lava le fa’alavelave na lavea ai o ia, lea ua mafua ai ona taoto pea lava i le fale ua ma’i ma ua le mafai ona toe savali.

Na ta’utino Aveolela’i i le fa’amasinoga e fa’apea, afai ae maua se isi avanoa mo ia, o le a taumafai loa e fai se suiga i lona olaga. Na ia taua lona salamo moni e tusa ai o lana solitulafono sa faia, ma ua ia iloa fo’i ma mautinoa, e le o se nofoaga lelei le Falepuipui mo ia.

Na lagolagoina le Loia Fautua sa tula’i mo le ali’i ua nofosala le faatoesega a le ua molia, ma ia talosagaina ai loa le Fa’amasinoga ina ia talia le Fautuaga a le Ofisa Faanofovaavaaia, ina ia faasala Aveolela’i i se fa’asalaga faanofovaavaaia.

Na faailoa e le Loia Fautua na tula’i mo le ali’i ua nofosala i le fa’amasinoga le salamo moni o lenei ali’i talavou mai lana solitulafono sa faia, ma ua ia aoaoina fo’i se lesona taua mai le mea sa tupu, atoa ai ma masina e tele na taofia ai o ia i le toese e faatalitali ai se faaiuga o lana matuapu.

E ui i le matuia o le solitulafono a Aveolela’i, ae na taua e lana loia i le Fa’amasinoga e fa’apea, e agava’a lava o ia mo le tuuina atu i ai o se isi avanoa, ina ia mafai ai ona toe fuata’i lona olaga ma toe amata se isi amataga fou mo ia.

“O Aveolela’i, o se ali’i talavou o lo o i ai se lumana’i lelei mo ia. E le o le toese le taunuuga o lona olaga, o mea fo’i sa tutupu, na atagia mai ai le sese o lana faaiuga sa faia, ae ua salamo mo ia mai lana solitulafono, ma ua manatu fo’i e toe susu’e se isi itulau fou o lona olaga. Faamolemole lau afioga i le Fa’amasino Sili, se avanoa se tasi mo lenei ali’i talavou,” o le talosaga lea a le ali’i loia fautua na tula’i mo le alii ua nofosala. 

Na lagolagoina e le loia a le malo le talosaga mo se fa’asalaga faanofovaavaaia. Na taua e le loia a le malo e faapea, na pau le itu o lo o naunau mai i ai le Pule o le Faleoloa na a’afia, ia toe totogi atu le tupe mo le taui o ana meatotino ua leiloloa.

Sa ia taua atili fo’i e fa’apea, e leai ma se oloa na toe faafo’i, ae na leiloloa uma lava i le taimi o le solitulafono.

Na talosagaina fo’i e le loia a le malo le tatau lea ona i ai sina faasalaga faa falepuipui e tuuina atu ia Aveolela’i ina ia aoaoina ai lona mafaufau mai le mea sese sa ia faia.

O le 14 masina lea na taofia ai Aveolela’i i le toese e faatali ai se faaiuga o lana mataupu, e manatu le itu a le malo, ia aofia lea i se faasalaga faa falepuipui e tuuina atu e le Fa’amasinoga ia te ia.

A o le i aga’i atu ali’i Fa’amasino e iloilo sa latou faaiuga, na fesili le Fa’amasinoga i lona fia malamalama, pe sa i ai se oloa na toe faafo’i mai mea sa gaoia. Na tali le loia fautua, “E leai ma se oloa na toe faafo’i.”

Na toe fesili le Fa’a’masinoga i le loia fautua, pe na te iloa o fea na ave ai e Aveolela’i oloa uma nei na la gaoia ma le ali’i o lo o molia i laua i lenei mataupu. Na tali le alii loia fautua, e tusa ai o le fa’amatalaga a le ua molia, o le tele o oloa na gaoia na tufatufa i isi o ana uo sa latou inupia fa’atasi ina ua mae’a le osofaiga.

Saunoa le Fa’amasinoga e fa’apea, o le matuia o ituaiga faalavelave faapenei, o le aafia ai fua o tagata faipisinisi o loo pagatia e tau saili ni auala e faaolaola ai a latou pisinisi mo le manuia o latou aiga.

O tupulaga i ona po nei, ua matua faigata lava ona faatonutonu, o nisi fo’i ua leai lava se popole i meatotino ma mea aoga a isi tagata e oo lava i o latou aiga, ae ua latou tafili saunoa lava i ai ona o le manatu e faamalie ai manaoga o loo nonofo ma i latou.

O ni isi o tuutuuga o le nofovaavaaia e 7 tausaga a Aveolela’i, o lona tuliina lea o masina e 28 i le toese i Tafuna, e aofia ai ma masina e 14 lea ua mae’a ona ia tuliina. E le faatagaina o ia ona toe alu i le nofoaga o loo i ai le faleoloa na a’afia, e le mafai fo’i ona ia toe taumafai e fa’afesoota’i lana uo lea o lo o molia fa’atasi i laua i lenei mataupu.

Ua poloaina o ia e totogi le tupe e $2,000 mo le tau o oloa na gaoia, e le tatau fo’i ona ia toe solia se tulafono a le malo, a ia avea o ia o se tasi e tausisi i tulafono i taimi uma.

“Aveolela’i, o lea ua e talosaga mai mo se isi avanoa mo oe, afai ae e le usitaia se tuutuuga o tuutuuga uma ia ua tuuina atu e le Fa’amasinoga, o le a faaleaogaina loa lau nofovaavaaia ae faatonu oe e tuli uma le  7 tausaga o lou fa’asalaga lea ua fa’amalumalu,” o le saunoaga lea a le Fa’amasinoga ia Aveolela’i.