Ads by Google Ads by Google

POU TIUTE A LEOLEO


[ata: foa'i]

Pago Pago - AMERIKA SAMOA

MOLIA IA SE ALI’I TALAVOU I LE TAGOFIA O ‘AVA MALOSI

O le aoauli o le aso Kerisimasi na se’i mavae atu, na valaau ai se tamaitai i le ofisa a leoleo, e lipotia ai se alii talavou, na masalomia sa fai se latou inuga pia ma lona tama, ae o lo o palauvale ma fa’aumu i totonu o le latou umu.

O lenei fa’alavelave na tulai mai i Vaitogi ma o lenei alii talavou ua molia, e suafa ia Tavita Vaisagote.

E tusa ai ma fa’amaumauga a le malo, o lo o ta’ua ai e faapea na ita le alii talavou ina ua fa’atonu o ia e lona tama, ua lava lana inu.  Ma o lea na alu ai lenei alii talavou ua palauvale ma fa’aumu i le latou umu.

Ae na fa’ateteleina le mataupu, ina ua alu atu le tua’a o lenei alii talavou e tau fa’afilemu o ia, ae peitai, sa le i mafai ona filemu le alii talavou, ona liliu loa le tama, ua fasi lona atalii.

O lo o ta’ua foi i fa’amaumauga a le malo e faapea, e ui ina silafia e le tua’a o lenei alii talavou, e le i o’o tausaga o lona atalii, i tausaga faatulagaina e le tulafono, e mafai ai ona tagofia ‘ava malosi, ae peitai, sa tu’u pea iai e lenei tama ia pia i lona atali’i.  

Na ta’ua e le tamaitai sa valaauina leoleo, ina ua mae’a ona fasi e le tama lona atalii, na alu ‘ese loa ma le nofoaga na tupu ai le fa’alavelave.

Sa aveina atu loa e leoleo ia lenei alii talavou, i le ofisa leoleo i Tafuna ma sa lagonaina foi e leoleo le manogi pia o le alii talavou.

Ua molia nei Vaisagote i le Faatupu vevesi i totonu o aiga faapea ma le Tagofia o ‘ava malosi ae le i atoa tausaga faatulafonoina.

O le moliaga o le faatupu vevesi, e mafai ona nofosala ai se tasi i le falepuipui, i le o’o atu i le sefululima (15) tausaga, po o se sala tupe e i le va o le $150 ma le $300; po o fa’asalaga uma e lua.

O le moliaga o le tagofia o ‘ava malosi ae e le i atoa tausaga faatulafonoina, e mafai ona fa’afalepuipui ai se tasi i le ono (6) masina, po o se sala tupe e $500; po o fa’asalaga uma e lua.

E le o ta’ua i totonu o fa’amaumauga a le malo le tulaga na o’o iai le tua’a a Vaisagote.

VAAFATU TUNOA

O le taeao o le aso 24 o Novema, na valaau ai se tamaitai i le Ofisa a Leoleo i Tafuna, e lipotia se alii, o lo o palauvale ma fa’aumu solo, ma na ta’ua e lenei tamaitai i leoleo lona popole tele, ona o lo o fealua’i lea ali’i ma se la’au malosi.

Ua molia nei le susuga ia Va’afatu Tunoa i le faatupu vevesi i totonu o aiga.

Ina ua taunu’u atu leoleo i le nofoaga na tupu ai le fa’alavelave ma talatalanoa ma le tamaitai na valaau i le ofisa a leoleo, sa ia faamatalaina i leoleo e faapea, na ala mai ma vaaia le tumu o lau esi i totonu o le eleele sa ‘eliina mo le tu’ugamau o si ona tina.  Ae ona malamalama mulimuli ifo, o le susuga ia Tunoa sa faia lea tulaga.

Sa le i maua e leoleo ia Tunoa i lea aso, ona ua sola ese mai i le nofoaga na tupu ai le faalavelave.

Ae o ni nai itula mulimuli ane, na toe maua ai foi e le ofisa leoleo i Tafuna seisi valaau mai i le tamaitai lava lea e tasi, e lipotia le toe fo’i atu o Tunoa ma o lo o faapisa ma palauvale solo i luma o le latou fale.

Na toe agai atu leoleo ma auina mai loa Tunoa i le ofisa a leoleo mo su’esu’ega.  Ae peitai, na tapa Tunoa mo sana loia.  Na fiu leoleo e fa’afeso’ota’i le loia a Tunoa, ae e le i maua o ia i lea aso.

Sa lokaina loa Tunoa e fa’atalitali ai le aso o lona faamasinoga.

LEMAFA IOSEFATU

O le po o le aso 26 o Tesema, 2023 na valaau atu ai se alii i le Ofisa a Leoleo i Tafuna ona o se tasi o lona aiga, ua fa’asua’ava ma faatupu vevesi.  O le ua molia i lenei mataupu, o le susuga ia Lemafa Iosefatu.

Na molia Iosefatu i le fa’atupu vevesi i nofoaga faitele, o se solitulafono e mafai ona fa’afalepuipui ai se tasi i le ono (6) masina, o se sala tupe e i le va o le $150 ma le $500; po o fa’asalaga uma e lua.

Ina ua taunuu leoleo i le nofoaga na tupu ai le fa’alavelave, ma molimauina le ta’oto’oto mai o Iosefatu ma pisapisa o solo.  Sa faamatalaina e le alii na valaau i leoleo e faapea, sa fai se la inuga pia ma Iosefatu, ma sa faapea ona ‘aisi atu Iosefatu mo se tupe, ae peitai, sa le’i iai se tupe.

O lo o ta’ua foi i fa’amaumauga a le fa’amasinoga e faapea, i le lua itula mulimuli ane, na amata ai loa ona pisapisa o ma palauvale ia Iosefatu, i tagata.  Ma sa fa’aauau ai lava le amio a Iosefatu i le leva o le po.

Sa faapea loa ona aveina le ua molia, i le ofisa leoleo ae peitai, ona o le ‘ona tele o lenei alii, sa le i malamalama ai i faatonuga a leoleo.  O lea na lokaina ai loa o ia e fa’atalitali lona faamasinoga.

PAEA FIFITA

O le aoauli o le Aso Kerisimasi na se’i mavae atu, na va’aia ai e sui malu o le malo na leoleo ia le afioaga o Leone, ia se alii o lo’o pisapisa o solo ma faatupu vevesi.

Sa taumafai nisi e toalua e fa’afilemu le susuga ia Paea Fifita, ae peitai, na atili ai ona fia fa’amisa ia Fifita ma palauvale mai i tagata o lona aiga.  Ina ua ave faapagotaina e leoleo ia le ua molia, sa ia taumafai foi e faamisa i leoleo.  Na lagona e leoleo le manogi fa’asuaava o le ua molia.

Sa faamatalaina e le tua’a a Fifita i leoleo, le fa’asuava o lea alii ma ua o latou fiu e fa’afilemu, ae atili ai ona le fa’alogo.  Ma a’o talanoa leoleo ma le tama a Fifita, ae o le taimi lena o lo o palauvale solo ai Fifita i totonu o le ta’avale a leoleo, ma kiki nofoa o le taavale.

Sa aveina Fifita i le ofisa leoleo i Leone mo le faataunuuina o galuega a leoleo, ona momoli ane loa lea i le to’ese i Tafuna e lokaina ai, e fa’atali ai lona faamasinoga.

O lo o molia Fifita i le Faatupu vevesi i nofoaga faitele, o se solitulafono e mafai ona fa’asala ai i le ono (6) masina, po o se sala tupe e $500; po o fa’asalaga uma e lua.

E $500 le tupe fa’atulagaina e mafai ona tatalaina ai Fifita i tua mai i le falepuipui, e fa’atali ai lona faamasinoga.

DARIUS SEAGAI

O le vaveao o le aso 26 o Tesema, 2023 sa valaau atu ai se tina loto mafatia i le ofisa a leoleo i Tafuna, e lipotia se tamaloa ‘ona, na ulufale atu i lo latou fale i Pavaiai, e aunoa ma se fa’atagana.

Ua molia nei le alii o Darius Seagai i le Solivale o fanua ma maota a isi, o se solitulafono e mafai ona nofosala ai se tasi i le falepuipui, i le o’o atu i le ono (6) masina, o se sala tupe e $500; po o fa’asalaga uma e lua.

Ina ua taunuu atu leoleo i le maota o le tina loto mafatia, na va’aia le toatele o tagata o lo o tutu i lea mea o saofa’i mai ai le ua molia.  I se faamatalaga a le tina i leoleo, sa va’aia le savalivali solo o lenei alii i tafatafa o fale o aiga Tonga, ae e le i o’o atu i le latou fale, ma saofai i luga o le fola o le latou fale.  Sa ta’ua e lenei tina, lona fefe ona e latou te le iloa po o ai lea tagata.

O lo o ta’ua foi i faamaumauga a le malo, le fesiligia o lenei alii e le tina, po o fea le mea e sau ai, ae e le i malamalama se tasi i tala a Seagai.

Na faapea foi ona suesueina e leoleo ia Seagai po o fea e sau ai, ae peitai, e le i tali ifo le alii i leoleo.  A’o ave fa’apagotaina e leoleo le ua molia, sa o latou fa’alogoina le manogi pia o lenei alii.

E ui ina o le fa’asuava o lenei alii ma lona le mafai ona talanoa atu i leoleo ina ua suesueina o ia, ae na iloa e leoleo lenei alii o Darius Seagai, ona o nisi foi o mataupu na aafia ai i le tulafono.

Sa aveina atu Seagai ma lokaina i le to’ese i Tafuna, e fa’atalitali ai lona fa’amasinoga.