TALA O LE LALOLAGI

O nisi o tina Atauloma ma le tausoga sa mafai ona fetaui ma ua fiafia ua pasia suega uma e malaga mai ai, ua oo lava ina toe lava le o le vala’aui mai e gasolo loa i le va’alele. O le taimi lea ua fa’asolo mai le vaega lea mo le TSA ona fa’ato’a fa’atalitalia loa lea o le malaga i le va’alele ma aga’i mai i fanua. [ata: Leua Aiono Frost.]

O le fanau a Amerika Samoa ua fa’afaigaluegaina nei mo le tufatufaina mai o mea taumafa i le mamalu o e fa’anofoesea, ma ua iloga lava le fa’aaloalo ma le tausa’afia o nei fanau. Fiafia le vaega lea ina ua ou fai atu e pu’e se ata mo le news. [ata: Leua Aiono Frost]

Tamaitai la’ei Viole o tamaitai laufofoga fiafia na o le Ofisa o DOH, Farrah Utu ma ana soa i Hawaii, ma nisi o le Ofisa autu o Amerika Samoa i Honolulu ua latou toe siakia tasi lava o fiva o le pasese poo lelei mea uma, ma fa’atulaga mai loa lou taulima e iloa ai lou potu ma le faletalimalo e te alaala ai pe a to’ai taunuu le faigamalaga ma le manuia. [ata: Leua Aiono Frost]
Pago Pago - AMERIKA SAMOA
MALAGA MAI I AMERIKA SAMOA - FA’AAOGAINA LE TALOFAPASS & OFISA ASG I HAWAII:
A’o le’i oo mai le faigamalaga i Hawaii, na muamua lava fa’aulu le talosaga e fia malaga mai i le Hawaii Safe Travel ma le TalofaPass. O iina e fa’atonuina ai oe i mea e ao ina faia, ia fa’atula’ia fo’i au sootaga uma lava i luga o le telefoni feavea’i.
Ua le fa’apea a fa’aaogaina le telefoni mo au fa’amaumauga nei, ona le fa’aaogaina ai lea o lou tusi folau ma lou ID. E tatau lava ona i ai nei mea uma ia te oe, e i ai fo’i ma le pepa fa’amaonia o ou tui puipuia o le Covid-19.
A fa’asolo fo’i kilia i totonu o le malaeva’alele, e matele ina toe fesili mai le aufaigaluega a le Malaeva’alele e kiliaina TSA ina ia fa’aalia lou ID poo lou Tusi Folau.
I Hawaii ua nonofo fa’atali atu ai le aufaigaluega a le DOH ma le tatou Ofisa o autu o Amerika Samoa aua ua mae’a lou suega muamua o le covid-19 ao toe 10 aso e malaga ese mai mo Amerika Samoa.
O lo ua fa’atulaga fo’i le isi au suega e faia i le toe lima ai o aso e malaga ese mai mo Amerika Samoa, i luga lea o lau fesoota’iga i le TalofaPass.
O le vaega sa le mafai ona o mai i le malaga muamua o Ianuari e le o mafai ona toe malaga mai i le malaga o Ianuari 27, 2022. E fa’atali i latou mo isi malaga o Fepuari e toe sailia mai ai ni latou avanoa.
O le o ese ai mai Honolulu ae to’ai taunuu i Tafuna, ua le toe va’aia ai e le pasese se ofisa e kilia ai mo le o mai i fafo ae ua fa’asasa’o loa lava i pasi ma la’u sa’o mai i le faletalimalo o le Tradewinds ma le Nofoaga i Fatuoaiga.
O le pepa fa’atumu a le Ofisa o Fa’ato’aga ma fa’amaumauga a le Ofisa o Tiute ua taua’aoina i sui uma i potu ta’itasi ma e fa’ato’a toe aoina esea mai pe a mae’a fa’atumuina lelei.
Ua aoina fa’atasi ma tusi folau ma ID fo’i ina ia mafai ona iloa ma mautinoa e leai se tasi ua ulufale mai ae le’i mua’i fa’amauina lelei e le malo.
O iina sa mua’i fa’amauina mai ai ituaiga mea’ai e tatau ona tausamia e gasegase poo sui o malaga mai i lenei aumalaga. I le fa’asologa foi o le pasese i Honolulu, e ui lava ina matua tumu le laina ua amata atu i fafo se’ia oo i totonu o le siakiga o ato e o mai i le itu e tuu esea ai ato e le kamupani va’alele, ua tuu mamaina lava ona ua fa’asolo mai i fafo le siakiga o le fiva ma fa’amau atu ai. Fa’asolo atu le laina aumai ai taulima ma ua tusia ai le numera o le potu e te nofo ai i to’ai taunuu mai i Amerika Samoa. Soso’o atu lea mo le toe siakiga lava o le fiva, lea sa mua’i fa’asolo atu ai le sui i fafo ma ua kilia ese ai lena fa’atuai ole tautua.
O lo’o i si se pepa ua mae’a saunia e le Matagaluega o le Soifua Maloloina mo e uma e fa’anofoesea. O lo ua fa’ailoa mai ai mea uma e ao ina faia i aso ta’itasi, e pei o le fa’amalositino i luga o le Zoom, ma fonotaga fo’i o ni fa’afesili e fia fa’aalia mai e le to’atele o fa’anofoesea i sui mamalu o le matagaluega, e faia fo’i i le Zoom.
O mea ia sa mafai ai ona fa’aauupegaina fo’i le aumalaga i sim cards o telefoni ina ia mafai ona feso’ota’i ma laina o feso’ota’iga a iinei, ae o telefoni e le mafai ona fa’aofi i ai ni sim fou ua sailia se isi auala e mafai ai ona feso’ota’i mai i le zoom i aso ta’itasi.
E faaauau lava lenei fa’anofoesea, pe afai e te manumalo a’ia’i i le Covid-19 e fa’ato’a e tu’ua lava le nofoaga o e i ai i le aso Faraile o le vaiaso nei. Ae o le taimi lava e te fiva ai ma e ma’i o iina loa e siitia ese ai loa oe ma e faanofoesea loa i le falema’i o le Covid-19 i Tafuna.
O lo’o malu lava le atunuu i le faaaogaina o le TalofaPass, pau o le mea, e faigata ona suia e o tatou tagata matutua le mea ua masani ai, ae a gaua’i lava i latou e suia latou ala e mafai ai ona kilia ma malaga mai, e mafai lava mea uma ma le faigofie. O lo ua iloga e i ai nisi na toe ave’esea mai le lisi i Honolulu ina ua maua ane iuga o suega o lo ua fa’amaonia o loo maua ia i latou verusi o le covid.
3 SUI TOTINO O LE KOMITI FA’AFOE A LE ASPA - TOFIA E LE KOVANA:
Ua toe fa’aopoopo mai nisi o tofiga fou a Kovana Lemanu P Mauga mo le Komiti fa’afoe a le ASPA e amata galulue i lenei tausaga ma ua aofia ai:
Leilua Stevenson, Ted Leiato ma Afalava Eliki Afalava.
O le tamaitai faipisinisi tumaoti o Leilua Stevenson ua fa’ailoa mai fo’i lona agava’a o se Suetusi ua maua ona tusi pasi maualuluga i Amerika ma sa mua’i avea ma Fa’atonu o le Matagaluega o Alagamanuia Mo Tagata Lautele o le atunuu, ma sa mua’i avea fo’i ma Teutupe a le Kamupani I’a Star Kist Samoa ma le Falema’i Tele i Faga’alu mo sina vaitaimi o lona soifua auauna ai i le atunuu.
O le susuga Ted Le’iato o se tasi ua agava’a mai le itu o Inisinia o masini faatekonolosi o lenei vaitau ma ua atoa fo’i le 23 tausaga o lana tautua i le ASPA. O ia sa tula’i mai i le itu o pisinisi e mafai ona latou fa’auia mai se sapalai eletise e le fa’aaogaina ai se suau’u ma oloa tau suau’u. O lea la ua siitia atu nei lana lea tautua i le ASTCA ma ua avea ai ma fa’atonu o ala eseee e mafai ona maua mai ai le sapalai o le eletise ae le toe tau fa’aaogaina ai le suau’u ma oloa tau suau’u. Mai le 23 o tausaga o lana tautua i le ASPA, e 9 ona tausaga sa tula’i ai o se Fa’atonu o ala eseese e maua ai le sapalai o le eletise.
AMATALIA SAILIGA TUPE & ISI MEA UMA - FAIMEAALOFA MO TAGATA MALO O TONGA:
O le taumafaiga a le Malo o Amerika Samoa e amatalia ai latou sailiga tupe ma isi sapalai uma e taua’aoina atu mo le Malo o Tonga ma ona tagatanuu ua a’afia i le Maugamu ma le Galulolo tele ia Ianuari 2022, na amata lelei lea ia Ianuari 26, 2022.
O le nofoaga na fa’ama’ite mai ai lea sailiga o le Malae o Suigaula a le Atuvasa ma sa matua masi’i atu le toatele o faife’au ma failauga o Ekalesia a Tonga i le atunuu ina ia latou sapaia fa’atasi le fa’amoemoe maualuga o le Malo o Amerika Samoa, e sailia fa’atasi ai le fesoasoani mo tagatanuu Tonga uma lava ua a’afia i lenei faalavelave fa’afuase’i fa’anatura.
Sa tatala lava le fa’amoemoe i se sauniga lotu sa ta’ita’ia lea e se tasi o faife’au tofia a tagata Tonga i Amerika Samoa nei. E to’atele na’ua le mamalu o tagata mai Tonga sa mafai ona auai ane i lea fa’amoemoe maualuga o le Malo, ina ia foai ma le loto le to’atele mo Tonga ma ona tagatanuu.
Ua fa’ailoa mai fo’i na auai Kovana Lemanu Peleti Mauga, le sui Kovana Talauega Eleasalo Ale, le failautusi o le Ofisa o Mataupu Tau Samoa Mauga Tasi Asuega ma nisi o sui o le Kapeneta mamalu i lea sauniga fa’apitoa e tatala lea fa’amoemoe.
Ua saunoa fo’i lana afioga le Kovana ma ua ia fa’ailoa atu, “Ia loto gatasi uma tagata ma ia tatou fa’ailoa atu lo tatou agaalofa e ala i sau foa’i. Foa’i fa’atasi e ma ia iloa lelei o le alofa e le fa’atua’oia ai lo tatou foa’i ma le loto pe a lutia so’o se tasi i fa’alavelave fa’afuase’i fa’anatura fa’apenei.”
“Ia tatou maua le loto gatasi e fa’atino ai la tatou foa’i mo tatou uso i Tonga. Ua tatou iloa lelei lea ituaiga o a’afiaga, aua sa tatou ui mai ai fo’i, sa tatou pagatia ai fo’i fa’apenei.” O se tala lea a le afioga le Kovana i lana saunoaga fa’apitoa e tusa ai o le fa’amoemoe o le malo.
E tusa o le ta o le 11:00 i le taeao lea ae ua tulai mai le seleni i le faitauga e $47,120. ua mae’a aoina.
Ia Ianuari 28, 2022 e oo atu i le itula e 11:00 i le aoauli ua tula’i mai le aotelega o le foa’i i le taumafaiga a le malo o Amerika Samoa i le $115,000.
O le taumafaiga lenei a le Malo na vave fa’ataunuuina i le aso Lulu, 26 Ianuari 2022. Ua matauina ua o mai fa’atasi i ai Ekalesia eseese, o pisinisi ma tagata lautele i lea fa’amoemoe o le Malo. Peita’i i le taimi nei, ua sili lava le foa’i na taua’aoina lea e le Manumalo Baptist Church ma le A’oga fa’apea ma le Paramount Builders e $20,500.
Ua toe fa’aauau fo’i lea lava sailiga a le Malo i le aso Lulu ma le aso Toona’i o le vaiaso a savalia nei, ia fa’autagia mai ele mamalu lautele o le atunuu, ia fa’aagaaga ane sau $$ mo le fa’amoemoe o si tatou malo mo nai uso uma o lo’o lutia i Tonga.
O le isi sao tele o le Kamupani lea a McConnell Dowell e $20,000. ua mae’a fa’amautu ane i ai.
Manatua e le na’o le tupe fo’i ua talia mo lenei meaalofa, ua mafai fo’i ona fa’amatuu ane ma lavalava pusa vai ma isi oloa uma e aoga mo le tausiga o aiga ua leai ni mea o totoe i totonu o latou aiga, ona ua tafea uma ma ua fa’aleagaina o latou falenofo i le tsunami.