Ads by Google Ads by Google

Tala I Vaifanua


[ata: foa'i]

Pago Pago, AMERIKA SAMOA - 

 

SISI FA’AVAELOTO FU’A TAUALOA TUTUA FA’AMASINO RUTH BADER GINSBURG

 

O le aso Gafua o le vaiaso nei, na fa’atonina ai fa’alaua’itele e Peresetene Trump, ina a aloaia e malo fa’asetete ma teritori le poloaiga i le sisi fa’avaeloto o fu’a e taualoa le tautua a le tamaitai Fa’amasino Lagolago a le Fa’amasinoga Maualuga a le Malo Tele o AJ Ruth Bader Ginsburg. O ia o se tamaitai lona luau a fa’ae’e i ai lea tofiga tau fa’amasinoga lagolago a le fa’amasinoga maualuga talu ona fa’avae mai le Iunaite Setete o Amerika.

 

O le maliu o Ginsburg ua fa’aiu ai lana folauga fita ma le gasegase o le kanesa ia Septema 18. 

 

Ina o le poloaiga a Trump, o lo’o sa faia ai se poloaiga a kovana Lolo Matalasi Moliga e sisi fa’avaeloto ia fu’a a Amerika ma Amerika Samoa i le teritori e amata i le aso Gafua e o’o atu i le aso e faia ai toe sauniga o Ginsburg in Arlington i Amerika.

 

“O lenei tamaitai fa’amasino, ua iloga lona tula’i mai e puipuia aia tatau a tagata ma aia tutusa mo tagata uma lava ua ia fa’amasinoina mo le 27 tausaga o lona soifua galue i lea tofiga taua,” o se vaega le o le poloaiga a le kovana. 

 

“O lenei ituaiga o tautua ua tatau ona taualoa, aua ua fesoasoani o ia ina ia mafai ona faia fa’aiuga lelei i fa’afitauli o feagai ma tagata,ae maise o faigamalo i setete umama teritori o Amerika.” 

 

Ua le gata la ina fa’avaeloto agiagia uma i le teritori ae ua faamauina fo’i le fe’au fa’amaise ua tapena e lana afioga le Koana ina ia fa’ao’o atu i le aiga ma e pele i le afioga le fa’amasino lagolago. 

 

Ua faailoa foi le loto fa’avauvau o le afioga le Faipule o Amerika Samoa i le Konekeresi ona o le tu’ua ai o le nofoa o lea fa’amasino aoga i le Malo tele, “O le tuua ai o le Malo e le Fa’amasino Lagolago Ruth BaderGinsburg, o le misia lea o se tasi o poutu toa o le vaega o faamasino sa latou galulue malosi ina ia faamasinoina tagata solitulafono uma ma fa’anofo lelei le lautele i se olaga saogalemu ma e le faigofie lava lea fo’i tiute fa’atino.”

 

“E ese mai lea vaega o lona faiva fa’atino, o lo’o i ai fo’i latou e pele ia te ia, o lona aiga, mo i latou nei e avatu i ai le fa’amaise ma la agaga fa’anoanoa tele ona o le amia o le tina o le aiga, ma o se tasi e fa’amoemoe i le malo o le Iunaite Setete ma lona aiga,” o se tala lea a le tamaitai faipule o Amerika Samoa I le Konekeresi.

 

“O le sisi fa’avaeloto o fu’a uma i le Iunaite setete o Amerika ma ona teritori, o se aga taualoa lea ua tatau ma le tautua matavela ua mae’a fa’atino e le tamaitai fa’amasino lagolago o le Feterale.Tau ina fa’amanuia mai pea le Atua i le malo o le Iunaite Setete atoa,” o se toe manatu fa’aalia lea o le afioga Tali Aumua Amata.

 

LAGONA FANAU AOGA, FAIAOGA & MATUA - FA’AGASOLOGA FOU O AOGA

 

Ua iloga ua taumafai le fa’atautaiga fou o a’oga ua i ai nei, ae i ai mea ua polomisi le matagaluega e mafai ona fa’aoo ane aua lenei suiga o le fa’atautaiga o a’oga, ae le’i mafai ona fa’aoo ane e pei ona manatu le pulega e faia. O lo ua iloa nei, ua ta’i lua, ta’i tolu aso o le vaiaso ua faia ai a’oga a le fanau, peita’i e le o atoatoa le fa’atautaiga o a’oga a le fanau e pei ona fa’asalalau mai i matua.

 

Lea ua toe mou atu le faiga sa manatu e fa’ailoa mai i matua le so’otaga o le ZOOM, e va’ai atu ai fanau uma i le faia’oga o faia a’oga, ae uma ane e le o fa’apena. O lea ua toe o mai le fanau ma galuega e fa’atino atu i le fale, ma ua foliga mai ai, o aso o le aoga i le potu a’oga, ma le aso e faia ai le homework, ae o galuega nei sa faia i le po ma toe fo’i atu le tamaititi i le potu aoga e fa’amalamalama atili ai e le faia’oga.

 

“E le’i maua lava se Kamupani e sapalaia le DOE i masini komipiuta feavea’i, ipad ma tablets e lisia i le fanau a’oga. O le mea sa tatau lava ona fa’aauau a’oga a le fanau i potu a’oga se’I mautu mai nei oloa mo le fa’agasologa o le suiga fou o a’oga ale fanau, aua o lea lava e tapunia femalaga’iga, ua iloga ai e saogalemu pea i tatou pe a fa’aauau pea fa’asa.” O se tasi lea o finagalo fa’aalia o se tasi o tina, ua toe tu’ua lava lana galuega, ae nofo i le fale ona o le fanau a’oga ua toe nonfo i aiga fa’alua pe fa’atolu i le vaiaso.

 

O se tasi o fanau a’oga, ua iloga mai ua fa’afaigata ia te ia ana meaa’oga. “Amuia lava isi fanau ua fiafia i latou i a latou vasega aua ua i ai masini komipiuta a latou aiga, e faia ai latou meaaoga. A’o a’u e leai se masini fa’apea, e le maua fo’i se fesoasoani ona o telefoni taugofie e i ai le matou telefoni e tasi lava. E le taitai uma ata meaa’oga ae fai mai lo’u tina e avatu le telefoni ua lava mea ua faia ai.”

 

Atonu e faigata ona mau talitonuina nei tautinoga, ae matau mai, e le o sasi lava se tala lenei. Ua molimau fo’i nisi fanau a’oga, “O le to’atele o fanau a’oga, ona ua tele taimi ua le faia ai ni a’oga, ua le toe kea latou i meaa’oga. Ua matele ina o atu aumai latou pepa o meaa’oga,ma o mai i aiga toe fo’i atu lava ua le taitai ona uma nei galuega, ae toso ai i tua ma le fa’amalamalamaga a le faia’oga o galuega na tatau ona mae’a i tua i aiga.”

 

O se tasi o tama a’oga ua fa’ailoa mai lona manatu, “O le mea lea ua i ai, o mea ula a’oga lea e fai nei. Ua le toe mamafa mai le a’oa’oga e pei ona sau ai, ua popole la ina nei feoti i le Covid-19, ia ae fa’apea ai aoga a matou. O le fa’asolo lava i luga o le Komipiuta ma a’oga ai loa.”

 

Ua tima’ia faia’oga ina ia faia le latou galuega o le aoao atu ma ia feso’ota’I ma agaga ole fanau e fia iloa mea ua a’oa’oina ai. Ia fa’amaoni fo’i e faamautinoa o lo ua ofi aoaoga uma i mafaufau o le fanau, ae ia mautinoa o lo ua faia a’o nonofo valavala i latou i taimi uma.

 

“E ui ina e le’i mafai ona oo mai o outou fesoasoani e pei ona fa’atulaga e le matagaluega, ae o lo ua tatou iloa lelei fo’i e le fa’aaogaina e i tatou i latou e aoao le fanau.O le isi, e taumafai i tatou ia ofi le aoaoga i mafaufau o le fanau, tusa pe ua tuai ai lesona fa’atulaga, ae ua malamalama fanau. Galulue fa’atasi mo le suiga ua i ai nei le fa’atautaiga o a’oa’oga.” O nisi ia o tima’iga sa fa’afofogaina i le galuega timai a le Teacher Quality sa faia i le Samoana i le aso Lulu o le vaiaso ua te’a.

 

“O le ki o le fiafia o fanau i so’o sau aoaoga, o le fa’afiafia o latou mafaufau i taimi o lesona, ma fa’aofi gofie ai fo’I aoaoga ia malamalama lelei i latou. A fa’afaigata sau mataupu ona malamalama a’ia’i le fanau, usu se pese e tova ai lau lesona.”

 

O atugaluga na ae faia lava le fa’aiuga e ta’ita’i o le atunuu, si o tatou va’a i toe mama ia i tatou lava.