Ads by Google Ads by Google

TALA I VAIFANUA


[ata: foa'i]

Pago Pago, AMERIKA SAMOA

 

AOAOGA MO FA’AMAUMAUGA & ALA O FESO’OTA’IGA O FA’AMAUMAUGA A LE MALO

 

O lo ua manatu le Malo e ao ina faia le aoaog fa’apitoa ina ia mautinoa ua tasi le itulau e mafai ai ona mautinoa ua fa’amaumauina tatau fa’amaumauga e aoga tele i le Malo, i so’o sana tautua, ma isi foi fa’amaumauga e le mafai pe alagatatau ona fa’alauiloa fa’alaua’itele, ae maise o ala e mafai ai ona sofa’i mai e nisi fa’amaumauga mausali nei, ma a’afia ai le malo i sona tulaga saogalemu a’ia’i.

 

Ua fa’atulaga ma fa’atino lea ituaiga o aoaoga mai se vaega tupe ua toina mai e le CARES Act o le fesoasoani tupe i vaitau o le Coronavirus. O le aoga o lea ituaiga o aoaoga, ina ia tima’ia ma fa’aleleia atili tomai o le aufaigaluega a le Malo i lea matata. O le alagatupe lea o lo’o nafa taulima ma va’ava’aia toto’a e le Community Block Grants a le Matagaluega o Fefa’ataua’iga.

 

Ua faailoa mai e Kovana Lemanu Mauga, “O le aoga o lenei ituaiga o aoaoga, ina ia fa’aleleia atili le tomai e galulue ai le aufaigaluega a le Malo i lea matata. I le gasolo atu i luma o le atunuu ma lenei malo, o le fa’amaumauga ma le fa’alauiloa atu o fa’amaumauga e fa’ata’alise atili ona feso’ota’iga, ae vave atili ai fo’i ona sofa’i mai e nisi i fafo atu o lenei lalolagi atoa le saogalemu mautu o le atunuu atoa ma ona tagata, pe a valetu’ulima lea matata.”

 

“O le vave ona malamalama lelei o tatou tupulaga ma tagata uma i lea matata, e fa’avave atili ai le aga’i i luma o fefa’ataua’iga ma le atina’e o pisinisi ma tagata taito’atasi i le atunuu, aua o le a vave fa’atino ma fa’amae’a tiute fai ma galuega fa’atino e mafai ai ona fefa’ataua’i oloa.”

 

A lelei ma mautu tomai o lea aufaigaluega o le a aoaoina tatau, o le a vave ona maua nisi e mau fa’atuatuaina e fa’atino fefa’ataua’iga ma fesoasoani i nisi ia mautu fo’i o latou silafia i ala nei o fefa’ataua’iga i laina feso’ota’i a le Initeneti.

 

“O kosi uma nei o le a fa’atino lea i feso’ota’iga fa’ainiteneti, ma ua alagatatau ona tofu le matagaluega ma sui e to’alua pe to’atolu e auai ina ia le motusia le auaunaga ma mautu fo’i nisi e fesoasoani malosi i matagaluega ta’itasi i le taimi ua mae’a ai le aoaoga, ae amata faaaoga loa le latou tomai ua mae’a maua,” o se toe fa’aopoopo a Lemanu. 

 

E totogia uma e le malo le pili o so’otaga ma le fa’atautaiga o nei kosi e fa’aaoga ai laina tafa’ilagi, ma ua fa’atonuina fo’i matagaluega ta’itasi ina ia fa’aulu mai o latou sui mo lenei kosi. O sui uma e fa’aulu mai e ao ina mae’a a’o le’i mae’a Mati 25, 2021. O le sui o le a fa’auluulu i ai le tuufa’atasia o lea fa’amoemoe o le susuga Mike McDonald o le DOC. Maua lea sui I le 633-5155 poo le upega tafailagi Michael.McDonald@doc.as

 

FAATULA’I VAVE ESEA  -  AIGA I LE PAKA LIONA

 

O nisi o fale sa toe fa’afou ma nofoia pea i le eleele sa lauiloa o le Paka Liona, lea ua fa’ailoa mai ua fa’atula’i vave esea mai nei fale nofo ona ua oo atu le suaeleele e amatalia le galuega suotosina ae se’i amatalia le galuega ua fa’atulaga.

 

Peita’i e pau lava le pisinisi ua mae’a fa’alauiloa le latou fuafuaga mo se vaega o lea eleele, o le Kamupani o Taavale a le Samoa Ford Motors ma le Hyundai Motors.

 

Emo ane le ata, e le o le Kamupani lea o lo’o fa’agasolo le latou galuega ua a’afia ai nei fale sa alaala ai Papalagi o Foma’i Fa’amisiona a le tatpu Falema’i Tele i Faga’alu. O le soso’oga lea o le A’oga Matata Eseese o le a fa’aaoga i ai le isi vaega o le eleele lea.

 

O le avea’i na mua’i fa’ailoa i foma’i nei, ia oo atu i le fa’aiuga o lenei masina ua mae’a tula’I ese ona o le galuega lea ua fuafuaina, ae fa’ate’ia le nofoaga i le tutu atu o masini ma ua fa’ailoa, o le a tatau ona o ese i le aso Lulu ua tuana’i. Ona o nei atufalega sa fa’afouina le tele o mea e le LBJ Medical Center ina ia nonofo ma alaala ai foma’i taua tele i le atunuu, o la sa va’aia ai le oo ane o nisi ole aufaigaluega a le Falema’i, ina ia la’uina ese nisi o mea aoga o lo’o i ai i nei atufalega ae le’i oo atu i ai le fa’atama’iga a le masini suaeleele.

 

O le fesili, aisea ua le mua’i alauta ai mea uma e pei ona mua’i faia e nofosauni ai tagata uma e tula’i ese? E le’i oo i le toe vaiaso o le masina o Mati. E ese mai le suaina o le eleele i na atufalega sa fa’aaoga e le LBJ Medical Center e alaala ai latou foma’i, o le vaitau lava lenei sa fa’alauiloa e le Samoa Ford Motors ma le Hyundai Pago Motors, e amata ai ona sua le eleele mo le latou Ofisa Tutotonu o fefa’ataua’iga o latou ituaiga ta’avale nei. Ua va’aia fo’i la lea galuega ua amatalia.

 

500 TUI PUIPUIA O LE CORONAVIRUS – ITULA MUAMUA O TUIGA I LE MALAEVA’ALELE

 

O le ulua’i tuiga lea na fuafua e fa’ataunuu i le malaeva’alele, e gasolo atu lava tagata e fia faia tui i totonu o latou ta’avale, fai tui ma toe o ese mai, lea sa fa’ata’ita’ia i le fa’ai’uga o le vaiaso ua te’a, ua mae’a ma ua manuia lava lea taumafaiga. Ua fa’amauina, 500 tui puipuia ua mae’a faia lelei, i le ulua’i itula o lea galuega, e aoga mo tagata matutua ua tausi esea i moega.

 

Na fa’atautaia ma fa’atulaga lea ituaiga tuiga fou e le matagaluega o le soifua maloloina.

 

Ua fa’ailoa foi, “Sa fuafua ma fa’atulaga lenei tautua ona o le manatu i le fe’avea’i gata o nai o tatou pelega matutua ua tausi esea i moega, ma e aoga lea ia i latou e le tau aumaia i lalo ma toso atu, ae nonofo lava i latou i totonu o ta’avale ae o atu matou e faia tui. Peita’i ua tatala le avanoa mo nisi fo’i e faigata ona maua taimi paganoa e faia ai tui, ona o galuega ma nisi fuafuaga fa’apena, ma e aoga fo’i lea e vave mo le to’atele.”

 

I laina nei sa lesitala muamua avanoa e o atu ai ma sa mua’I fa’atutumu foi la latou pepa e tusa o ituaiga o tui o lo’o faia mo i latou ona o nisi gasegase tumau o maua ai, ma fa’afesili tau le soifua maloloina. O mea na sa mua’i faia mo sui sa lesitala, ma ua fa’atiitia ai le taimi e oo atu ai ia te ia le fa’asologa, faia lona tui ma toe o ese mai, e le atoa se lima minute. Peita’i o nisi o i latou na fa’ato’a maua avanoa ae le’i lesitala, ua fa’atutumu pepa ma faia tuiga ma toe o ese mai ae le’i mae’a le 10minute i le nofoaga.

 

Ua fa’ailoa mai, “O le mae’a ai o tui e 100, ae ua soalaupule fo’i le aufaigaluega a le matagaluega o le soifua maloloina, ua faia ai le latou fa’aiuga, e sili ai ona faaauau le tautua ma fa’aaoga loa i latou ua pa’au atu ae le’i lesitalaina, semanu o maua le avanoa e faia ai tui nei ma toe ese mai i a latou taavale.”

 

“O i latou na sa mua’i fa’atutumu a latou pepa mo fesili tau gasegase, ma lesitala loa i latou, faia le tui ma toe o ese mai i a latou ta’avale. Uma na mea uma e le’i mae’a le 10 minute. O le tuai na faia o le Moderna,” o se tala mai lea a le sui o le DOH sa auai. O ta’avale uma sa i ai e na mae’a faia tui, ua fa’asino i sona pakaga ina ia tatalia ai le 15 minute fa’ato’a tu’ua le Malaeva’alele, ina nei i ai se afaina i le tui ua faia, ao tulata atu foma’i.

 

Ua fa’ailoa manino mai e le susuga le Fa’atonusili o le Soifua Maloloina, Motusa Tuileama Nua, “O le taimi nei ua mae’a faia tuiga mo le 40% o le atunuu e tatau ona agava’a e tui ma e tatau ona ausia atu le 80% o lea aotelega o le atunuu, ona iloa patino lea ua tau malu puipuia le atunuu mai le Covid-19.”

 

O le a toe faia lenei ituaiga tuiga ia Aperila 10 ma ua fautuaina fo’i le mamalu o le atunuu ina ia lesitala muamua e lelei e vave ai ona fa’atino galuega ma toe tu’ua le nofoaga e tagata uma. O le taimi la lea o le a muai faia ai tuiga lona lua o e ua mae’a faia le tui muamua.