Ads by Google Ads by Google

TALA I VAIFANUA


[ata: foa'i]

Pago Pago - AMERIKA SAMOA

 

FA’AOPOOPO ISI UA MALILIU ONA O LE COVID-19

 

Ua fa’aopoopo atu le isi to’alua o pelega i le lisi o e ua maliliu ona ua maua fo’i i le Covid-19, ae o lo’o i ai fo’i o latou gasegase tumau, ua fa’afaigata atili ai ona toe malolosi i latou.

 

Ma ua atoa ai nei le to’a 10 i Amerika Samoa ua maliliu ona o le COVID-19.  O i la’ua ua maliliu o le tina e 74 tausaga ma le isi tina e 69 tausaga le matua.

 

E tusa ai ma le finauga a nisi e le o maliliu a latou pelega ona o le Covid-19, o lo’o fa’ailoa e Dr Akapusi Ledua o le LBJ Medical Center, e moni lelei lava. O gasegase ua maliliu o lo ua tofu lava ma gasegase tumau, ua mae’a faia ai latou togafitiga masani, ma ua mautinoa fo’i ua masani ai o latou tino, peita’i o le toe sofa’i atu e le verusi Covid-19, o le fa’aopoopoga na o isi mea fou lava e tatau ona fa’amasani i ai tino o i latou ua tatou mavae nei i le oti. O lona uiga o a’afiaga o le toe fa’aopoopo atu o le Covid-19 ia i latou, lea ua afua ai ona maliliu, ae o lo’o ua maliliu ona o latou gasegase tumau sa togafitia muamua ai.

 

Ua fa’apena fo’i ona tali mai le susuga Commander Eduardo Cua mai le HHS a le Malo tele, lea sa malaga mai e fesoasoani i le tau togafitiga o tagata ua a’afia nei i le Covid-19 ae o lo’o tele fo’i isi latou gasegase tumau sa inuvai ma togaifitia ai i le atunuu.

 

O le ala o le fa’afesili i luga o le fonotaga a le Komiti Fa’afoe ma e fa’asalalau ona o lo ua foliga mai e le o aoga tui puipuia o nei sui uma, ae o lea e faia tui ae o lo’o ua maliliu pea i latou. O le ala lea o le toe tima’i mai pea i le atunuu, tusa lava pe ua faia tui puipuia o i latou o lo ua i ai gasegase tumau, ae o lo’o i ai fo’i isi gasegase ia i latou, o lo’o ua atili ai ona felavasa’i taumafaiga uma, ae ua una’ia lava e le Covid-19 le tino o nei sui uma, ma ua maliliu vave ai.

 

Ua fa’ailoa mai fo’i na fa’ate’ia le to’atele o e o lo’o gasolo atu lava mo fa’atauga i le faleoloa tele o le Cost U Less i Tafuna ina ua tuai lava le fa’asologa o laina e totogia ai fa’atau i le aso Toona’i na te’a nei.

 

Sa fesiligia le pulega e ala i le emeli pe aisea na tupu ai lea tulaga, aua o le tele o taimi e gaogao lava ma e le to’atele nisi i nofoaga o lo’o i ai Kesia ia o lea faleoloa tele.

 

Ua fa’ailoa mai, “O lo ua fai si to’atele o le aufaigaluega ua maua nei i le COvid-19 ma ua tele le mana’omia ona fa’atulaga o isi e fesuia’i mai mo le itu o Kesia. Ua ese le vaiaso lenei, ua oo mai ua to’atele ua le toe faigaluega ua fa’anofoesea i o latou aiga ona ua fa’amaonia latou suega o le Covid-19 o i ai le verusi.” 

 

O lo’o ua fa’aauau lava ona faia pea suega i nofoaga ua masani ona fa’ataunuu ai, ma ua faia foi tuiga o tui puipuia i falemai fa’aitumalo i itula ua fa’atulaga ai, ina ia fa’aauau ona oo ane i ai le mamalu o le atunuu e fia faia suega ma fai fo’i o latou tui puipuia ma tui o le Boosters.

 

TAUNUU AUMALAGA MAI LE NUWEST HEALTHCARE

 

E to’a 14 ia Foma’i, Tausima’i ma Techs na malaga mai o se maliliega a le LBJ Medical Center ma le NuWest Healthcare i le latou polokalama fesoasoani fa’apitoa o le Healthcare-Relief Worker Initiative. O le a faigaluega ai nei sui uma ua malaga mai, o nisi ua filifilia fa’apitoa i o latou agava’a fa’afoma’i i gasegase pipisi e i ai le Covid-19 ma feso’ota’i ma isi gasegase tumau lea e to’atele nisi o le atunuu o lo’o maua ai.

 

Ua fa’ailoa e le CEO le tumau a le LBJ,  Moefa’auo William Emmsley, sa ia fa’ailoa ai, “O se fuafuaga lelei tele lea ua faia nei mo i tatou aua ua iloga lava le to’agaogao o le aufaigaluega o le tatou falema’i, ma ua atili ai, ona o lea ua pesia nisi o foma’i ma tausima’i i le fa’ama’i Covid-19.”

 

O lo ua galulue fa’atasi uma le Matagaluega o le Soifua Maloloina, le Komiti Fa’afoe o le Covid-19 i le atunuu ma le Faigamalo fo’i a le atunuu, faapea le Pulega o le Falemai LBJ Med. Center ina ia mafai ona fa’afo’ia le tele o fa’afitauli e alia’i mai ona ua to’agaogao le aufaigaluega i le Falema’i e faatinoa togafitiga, tausiga lelei ma le fa’amoemoe a’ia’i e fa’aoo atu togaifitiga i gasegase o le atunuu o taofia ma e o sulufa’i mai mo se togafitiga.

 

E 13 vaiaso ua fa’atulaga e faigaluega ai nei sui iinei ma fesoasoani i le auaunaga o tatou tagata ua faagasegasea i le pepesi o le Covid-19 i le atunuu.

 

O le aumalaga muamua na taunu’u i le Toona’i na te’a ae o le isi vaega e taunu’u ia Aperila 7.

 

Fa’aalia e nisi o tausima’i o le ICU lea e masani ona fa’atumulia pea ia i latou e matua tigaina lava a’afiaga, “Ua mama lava le avega ona ua matele ina faia loa le suega a le tagtata e maua i le Covid-19 ae o lo’o i ai gasegase tumau, ona ave loa lea o i latou e fa’ataotolia i le Falema’i taofia o le Covid-19 mo togafitiga ma o lo ua fa’aauau ai iina o latou togafitiga. O le taimi muamua o le ICU lava e tele ina i ai gasegase tigaina tele.”

 

 

LEAI NI TAUTUA MASANI A LE FALEMELI I FAGATOGO ANANAFI

 

O le aso ananafi ua leai ai ni tautua masani e faia a le falemeli tele i Fagatogo, ona ua aga uma le aufaigaluega ina ia latou sokaina le meli ua to’ai taunuu i le latou Falefaigaluega . Ua fa’ailoa mai o le a tatala na’o nofoaga o lo’o mafai ona asia ai pusameli a le mamalu lautele o le atunuu, ae o isi tautua uma sa fa’agafua ae se’i soka le 51,000 pauna o le meli na sau ma le va’alele o le Cargo i le po o le aso Lua na te’a nei.

 

Ua fa’aalia e Sauni Tao, “Ua mana’omia uma lava lima ua i ai i le aufaigaluega, e le tatau fo’i ona toe fa’atemutemu le sokaina o le meli ina ia vave oo i lima o le mamalu o le atunuu. E le toe pikia la se afiafi a le mamalu lautele ua na’o le tu lava e talia ai tusi ma meli lafo, ae o isi uma tautua ua fa’aitiitia lava ia maua le avanoa e fa’avave ai le sokiina o le meli ua i ai nei.”

 

“Pe afai o le a maea lea galuega tele ona tatala lea o le tautua i le aso Tofi, ua fa’avasega o le a tatala fa’amalama mo le tautuaina o le atunuu i le itula e 7:00 i le taeao.”