Ads by Google Ads by Google

TALA I VAIFANUA


[ata: foa'i]

Pago Pago - AMERIKA SAMOA

AMATA SAILIGA A LEOLEO I TA’AVALE MAFA PA MA MOLI FA’AOPOOPO:

I le taimi nei ua amata ai ona sailia fa’apitoa e le vasega o Leoleo le ituaiga ta’avale ua fa’aopoopo moli po o sulu tetele ma le malolosi, fa’atasi ai ma le fa’aopoopo o ituaiga mafa tetele e fa’au’u tetele ai latou ta’avale pe a feoa’i i alatele o le Malo.

Ua mae’a se taimi na faia ai fautuaga mo le au fai ta’avale ua matauina o lo’o ua mae’a fa’apipi’ia moli poo sulu malolosi e fa’aopoopo i moli lava na fa’atau mai ma le ta’avale latou. Ua fa’apena fo’i ona fautuaina i latou ua matauina o lo ua fa’aopoopo suiga o mafa o latou ta’avale, e mafai ai ona fa’aleotele le pa o mafa o latou ta’avale pe a fa’aola. O mea ia ua mae’a matauina e fiafia tele i ai le vaega talavou o le atunuu ma ua le aoga lea mo feoa’iga i le po. Ua lava ma totoe moli poo sulu o ta’avale na fa’atau mai ua mae’a pasia lelei ai mo fefa’ataua’iga mai fale ta’avale na gaosia nei meatotino aoga. Peita’i o toe fa’aopoopoga o nei mea, o se solitulafono ua fa’amauina nei ma e fa’asalaina ai le tagata e ona le ta’avale pe afai o le a toe maua atu ua le usita’ia e i latou e ave’esea nei mea fa’apoopo i ta’avale.

O le susuga le Sui Komesina o Leoleo Terry Letuli sa ia fa’ailoa mai o ta’avale uma lava ua mae’a fa’atulaga le maualuga e tatau ona muta ai. Ua fa’apea fo’i ona taga’i le matagaluega e toe fa’alelei laisene mo ta’avale ua tau le iloa atu numera ina ia fa’afaigofie ona matau ma faitau numera e leoleo tiute.

O laisene lava ia le toe olaola lelei mata’itusi o le a suia mai e leoleo a latou laisene peita’i, o le a  totogia le laisene o ta’avale a le tagata ua ia fa’aleaogaina le laisene o lana ta’avale, ae suia i se isi laisene ese.

LIPOTIA MAI ULUA’I COVID-19 I FALEASAO & TA’U ASO LULU, APERILA 27, 2022:

Ua fa’ailoa mai le maua ulua’i tagata i Faleasao ua fa’amaonia a latou suega ua maua i le Covid-19, ma o ni tamaiti a’oga na mua’i fa’amauina ua maua i le Covid-19 ma ua pipisi atu fo’i i nisi i Ta’u.

Na taofia e matua fanau e le’i toe o i le a’oga. Ma ua fa’ailoa mai o nisi o le aiga o nei fanau a’oga, na malaga mai i Tutuila ona o le maliu ma toe fo’i atu ai.

Na faia suega a nei sui sa malaga mai, ma sa maua mai i’uga o nei suega e le’o mama’i i le Covid-19, peita’i o le to’ai taunuu i Manu’a ae fa’ato’a alia’e auga o le faama’i. O le to’alua lea na toe faia suega ma sa maua ane i le afiafi ua fa’amaonia lava e maua i la’ua i le Covid-19.

Mai le Lipoti na tuufa’atasia mai mo Amerila 29, 2022 ua atoa le 13 o i latou i Faleasao ma Ta’u ua mae’a maua i le Covid-19. E to’aono na maua muamua i fa’amaumauga ina ua faia suega ae to’afitu ua toe fa’aopoopo i ai i suega na toe faia ae le’i atoa le 24 itula o le aso na soso’o ai.

O lo ua fa’aopoopo atu fo’i nei faitauga i le aofai o e ua maua i le Covid-19 i le teritori ma ua maua ai le aotelega e 5,783 ua maua i le Covid-19, ae mai lea faitauga, ua toe malolosi mai le 5,651 i latou. O lona uiga e na’o le 132 i latou o lo’o totoe nei o a’afia i le verusi o le Covid-19 i le taimi nei.

Ua i ai fo’i le fuafuaga fa’ataoto na tapena fa’apitoa mo le Manu’atele ina ne’i lutia i le Covid-19, ma ua fa’ailoa mai nei o lea ua fa’atautaia nei galuega uma e fa’atatau i lena fuafuaga sa fa’ata’atia fa’apitoa mo le Manuatele. Ua fa’ailoa mai, ina ua fa’amaonia le suega a se tasi o sui na malaga mai le Manu’atele i le malaeva’alele i Tafuna, o iina lava na fa’amautinoa atili ai, ua i ai le Covid-19 i Ta’u ma Faleasao.

I le aso Tofi lava o le vaiaso ua te’a, ina ua mautinoa lava le maua o nisi o le Manu’atele i le Covid-19, sa fa’alauiloa aloa’ia mai ai e le afioga I le Kovana Lemanu P.S. Mauga, le saunia o le malo ina ia fa’ao’o uma lava togafitiga ma fesoasoani mo le Manuatele , aua o lea ua lutia i le Covd-19.

Ua fa’asoania lea tautalaga a le Kovana e le afioga le Komesina o Leoleo Lefiti Falelauli’i Pese ma le afioga le Sui Kovana o le Malo, Talauega Eleasalo Ale, o ia fo’i lea o le ta’ita’ifono o le Komiti Fa’afoe o le Covid-19 i le atunuu.

Ua saunoa fo’i Kovana Lemanu Mauga, “Sa taumafai lava le Malo ina ia le oo le fa’ama’i lenei i le Manu’atele, ae ua le mafai ma ua lutia le Motusa.”

O le isi vaega o lana tautalaga fa’apitoa, sa ia fa’ailoa atu ai i le Manu’atele, ina ia alofagia ma talia le tima’iga i mea e ao ina faia, ina ia le a’afia tele i latou i le ova pepesi o le Covid-19. 

O mea ia ua toe fa’amanatu atu o le fa’avava mai isi ma ia fa’aaogaina lava pupuni fofoga ma ia fa’amama nofoaga uma i totonu o aiga ma nofoaga faitele e auai i ai e fa’aaoga.

Ua fautuaina fo’i le mamalu o matua matutua e ao ina tausia ma faia talavai masani, ua tatau fo’i ona aumaia i latou nei ina ia tausia lelei i Tutuila nei. 

O le taimi fo’i lea ua fautuaina uma ai Ofisa uma o le Malo i le Manu’atele ina ia tapunia ma o le a faigaluega mai uma tagata mai o latou aiga. Ua fa’apea fo’i ona tapunia uma ai ma a’oga ae fa’atautaia vasega i ala feso’ota’i tau tafa’ilagi.

FAAMAONIA MAI SUESUEGA A LE CDC - UA I AI LE COVID-19 BA1 & BA2 I AMERIKA SAMOA:

Mai suesuega a le Hawaii State Lab ua mafai ai ona fa’ailoa mai, o nisi o suesuega na avatua i fafo mai le tatou Matagaluega o le Soifua Maloloina ina ia latou sailia poo le a le ituaiga o Covid-19 o lo ua maua nei i le tatou atunuu, ua fa’amaonia mai o lo’o ua i ai nei le Omnicron BA1 ma le BA2 ma ua iloga fo’i ona fa’amaonia i ituaiga o auga o le Covid-19 ua feagai ai ma tagata ua pesia ma ua taumafai e togafitia vave.

O nisi o le aumalaga na to’ai taunuu mai ia Mati 31, 2022 ua fa’amaonia nei na aumaia lea ituaiga o le Covid-19, ma ua fa’amauina fo’i o lea ituaiga e vave tele atu lona pepesi nai lo isi uma ituaiga o Covid-19. Ua leai fo’i se fa’aiuga o se suesuega e fa’ailoa ai o lo ua sili atu ona tele nisi e maliliu ai nai lo le Omnicron BA1.

Ua fa’ailoa mai e le Matagaluega o le Soifua Maloloina, “Poo le a lava le tatou manatu ua mafai ona sao mai i tatou i le Covid -19 i le taimi nei, ae le o ave’esea le tulaga o lo’o i ai pea le Covid-19 fa’atasi ma i tatou uma. O lona uiga e tatau lava ona fa’aauau pea ona tatou faia pupuni fofoga ma fa’avava mai i tatou mai isi tagata uma, ma ia fa’aauau ona fa’amama pea tatou fale nofo ma o tatou lima pe afai sa e i ai i se nofoaga faitele. O mea ia e mafai ai ona fa’aititia atili avanoa e mafai ai ona e maua i le Covid-19.”

I le taimi nei ua fa’amalosia uma i latou o lo’o ta’imua mai i togafitiga ma galuega ia malu puipuia le atunuu mai le Covid-19, ina ia faia loa latou tui faaopoopo (booster shots) pe afai ua silia ma le 5 masina talu ona faia latou tui e lua o le Pfizer, Moderna poo le Johnson.

Pe afai foi ua silia ma le tausaga talu ona faia ou tui puipuia na e tolu ua tatau fo’i ona faia le isi Booster lona lua pe afai ua silia ma le 4 masina talu ona faia le tui Booster muamua.

Ua talosagaina i latou uma o le mamalu lautele ina ia faia suega o le Covid-19 i soo se taimi e amata ai ona maua oe i auga o le Flu e pei ona masani ai le atunuu, pe tiga fo’i le ulu ma fiva na’ua tele. O le le manogi fo’i o se mea’ai ma le pua’i o isi auga fou ia ua fa’aopoopo atu i mea sa masani ona mautinoa ai ua maua oe i le Covid-19.

Mo le silafia a le mamalu lautele o le atunuu, pe afai e taofia lava se tasi ua fa’amaonia ua maua i le Covid-19, o lea itu atoa o le falema’i e le mafai ona maua se avanoa lava o se tasi e asiasi atu ai i le latou gasegase o lo’o faataotolia ai.

O lo ua faailoa aloa’ia atu i aiga uma o e o taofia ona o a’afiaga o le Covid-19 ina ia fa’atautaia o latou togaifitga, e le talia lava ni asiasiga i le taimi atoa se’i vagana lava ua mae’a togafitiga ma ua fa’ailoa mai e foma’i ua mae’a togafitiga ma ua manuia.

O i latou fo’i o le a le maliliu ai i le taimi o faia nei togfitiga ua fa’ailoa mai e foma’i ma tausima’i uma e tiute i lea itu o le falema’i, “O se mea sili lea ona fa’amomoi loto pe a va’ai atu i le fa’anoanoaga e oo i ai ona ua maliliu latou pelega ae o lo’o fa’ataotolia na’o i latou. O le isi mea sili ona fita ona e maliliu i latou e le o i ai nisi o latou aiga o lo’o fa’ataga atu ina ia auai mo latou toe taimi.”

O le mafuaaga lea o le faia e le BlueSky Communications ina ia latou tapena maia ni Ipads e mafai ona fa’afeso’ota’ia ai aiga ma latou pelega o fa’ataotolia i le potu taofia o le LNJ Medical Center mo le Covid-19. O lea sootaga o se sootaga taua tele mo e fa’ataotolia e talatalanoa ai ma fa’amatala o latou auga o le gasegase o feagai ma i latou, ma o lo’o maua ai le fa’amalosi’au atu fo’i a lo latou aiga  ia te’i latou a’o fa’ataotolia.

O le susuga le foma’i Dr Akapusi Ledua o lo’o avea lava ma sooupu i le va o le mamalu o le atunuu ma le vasega o e ua fa’ataotolia, peita’i, poo le a lava le alofa i le va’ai atu, ua le mafai lava ona fa’ataga ai nisi e asima’i i lea itu o le tatou falema’i mo gasegase Covid-19.

Ua i ai nei le aiaiga o lo ua taumafai ona fa’atula’ia ai se maliliega i le va o le Falema’i ma le Aiga, o le a mafai ai ona i ai nisi e to’alua mai le aiga o le gasegase  Covid-19, ona auai i le taimi ua maliu ai se sui o le aiga mai lea potu taofia o le Covid-19.