Ads by Google Ads by Google

TALA I VAIFANUA


[ata: foa'i]

Pago Pago - AMERIKA SAMOA

 

O LE A SE MEA O FAI E LE VETEREANS AFFAIRS - TALAVAI UA MISIA ONA O LE COVID-19?

 

I le fonotaga fa’apitoa e iloiloina ai e le Maota o Sui a le Konekeresi le paketi ua talosagaina e Peresitene Joe Biden, ina ia fa’auia ai se alagamanuia fou mo sui Vetereni uma o le Iunaite Setete & Teritori o Amerika, sa auai ai le tatou sui Faipule i le Konekeresi Uifa’atali Aumua Amata. 

 

Sa tula’i o ia ma fa’afesiligia le Failautusi o le VA e tusa o lona silafia i a’afiaga o le fa’atuai pe soloia fo’i o avanoa e malaga atu ai Vetereni mo a latou talavai ona o a’afiaga o le Covid-19 i femalaga’iga i va o Amerika Samoa ma Hawaii ma isi setete uma fo’i.

 

O le fa’afesili lea, na talia fo’i e le VA Secretary Denis McDonough, ma ua ia fa’ailoa ai, e le o se mea faigofie, ae ua mae’a fo’i ona i ai le fuafuaga faataoto ina ia mataituina le lape lea i le auaunaga mo sui Vetereni uma ua a’afia ai. 

 

“Ua iloga fo’i le a’afia tele o Vetereni ona o le u’umi o taimi o fa’atalitalia nei suiga i taimi mo talavai sa fa’atulaga ae ua fesuia’i. Peita’i e i ai fo’i taimi patino ua atofa tonu mo ituaiga o talavai e tatau lava ona faia e tusa o nei taimi mo sui Vetereni. O lo ua mataituina fo’i ma taimi e mana’omia lava ona fa’asolo aga’i i ai talavai e tatau mo tatou fitafita tuai. O le tele o nei fesuia’iga o talavai ua faia lava ae le’i malie muamua i ai le sui vetereni.”

 

“Ua faia fo’i nei fesuia’iga, ae leai ma se isi tautua e ofoina atu i le taimi ua fa’apasi ai le talavai sa tatau ona faia. O lona uiga ua i ai le a’afiaga tumau o le a alia’i mai le soifua laulelei sa tulitulia mai i le soifuaga laulelei o le Vetereni e ala i ona togafitiga o fa’atautaia. O le fesili mautinoa lava, O le a se mea o faia i ai e le VA i nei mea uma?”

 

Ua tali le failautusi o le VA, “O lo ua i ai se lisi e afua mai le pito sili ona mo’omia ua fa’ataoto e fa’atulaga aga’i i ai le toe fa’asologa o togafitiga ma talavai e pei ona fesuia’i ai mo sui Vetereni uma lava ua a’afia le fa’asologa saogalemu o latou talavai. Ua mua’i mita’i lava le vaega o Vetereni e tatau ona fa’ataunuu i taimi patino o latou talavai mo togaifitiga, ma ua fai si umi talu ona fa’atautaia mai lea fesuia’iga o le tautua, e fuafua lava i le gafatia e le Vetereni ona soifua ma togafitiga o talavai ai, ae o nisi ua tatau ona suia ua ave i ai le fa’amuamua.”

 

O le uepesite e mafai ona maimoa i ai le mamalu o Vetereni ma o latou aiga ina ia latou iloa patino gasegase ma talavai o feagai ai ma latou pelega, ina ia feso’ota’i mai ai i foma’i fa’apitoa o va’aia i latou. Le VA.gov/ ia feso’ota’i mai ma ia mautalitonuina e sui Vetereni ma Aiga lea sootaga e mafai ai ona va’aia patino latou pelega i le taimi o mo’omia ai.

 

Ua talosagaina e le tupe fa’asoa a le VA le $301.4piliona e fa’aopoopo i le latou pakeiti ma ose tinoitupe sili lea ona tele ua talosagaina talu mai le isi tinoitupe e $21.9piliona na mua’i talosagaina. Ua iloga mai ua siitia le fa’atupega talosagaina i le 18.7% ma o se fa’aopoopoga i le isi fo’i American Rescue Plan Funds ua mae’a talosagaina ma tamau fa’aletulafono e tau a’aoina lava.

 

Ua mafai ona e fa’afofoga i le lafoga ma le fanoga na saunoa fa’apitoa i ai le tatou Faipule i le Konekeresi Uifa’atali Amata Radewagen fa’apea ma le tali a McDonough i le sootaga ua lisia mai: https://www.youtube.com/watch?v=f7qu4yE3Wd4.

 

“POLOKETI SA’OLOTOGA” - FA’AAUAU FESOASOANI TAUA’AOINA  VAITAU O FALEOMAVAEGA

 

O le poloketi sa amatalia mai e le Faipule i le Konekeresi ua tuana’i Faleomavaega Eni Hunkin, ua toe fa’aauau nei ona o le va’aia pea o le mana’omia o i ai i le atunuu, mo ni nofoa fa’ata’avalevale mo i latou ua fa’aaogaina nei mea faigaluega i a latou feoa’iga masani.

 

Ua fa’atula’ia fo’i le “Poloketi Sa’olotoga” ina ia fesoasoani e fa’amaumau mai le aotelega o i latou o le mamalu o le atunuu ua i ai lea mana’omia faapitoa ina ia mafai ona taua’aoina aloa’ia i ai lea fesoasoani. Ua galulue fa’atasi fo’i la le Matagaluega o le Soifua Maloloina i le atunuu ma falema’i itumalo ma le tele o isi Asosi o lo’o latou tautuaina lea vaega o le atunuu, e moomia ma fa’aaogaina nofoa fa’ata’avalevale i taimi uma mo latou feoa’iga.

 

O nei asosi ua iloga lo latou tautuaina o i latou uma nei i le atunuu ma latou fa’ao’o atu lea auaunaga sili ona mo’omia mo i latou e mafai ai ona feoa’i ma le mautinoa lea to’atele.

 

Talu mai le tausaga e 2009 na faia mai ai le ulua’i foa’i a le American Wheelchair Foudation i le tatou nei Teritori ma sa tufatufaina atu foi e le YWCA i Amerika Samoa nei. Peita’i o lenei tausaga ua galulue fa’atasi le Foundation loto foa’i lenei ma le Poloketi Sa’olotoga ma ua fa’aauupegaina fo’i ai le vaega o le falema’i fa’aitumalo i le atunuu i ni nofoa fa’ata’avalevale e fa’aaogaina ai pe a asia e gasegase e moomia nei mea faigaluega aoga.

 

“O se tautua ua taua’aoina atu ai nofoa fa’ata’avalevale fou lava e aunoa ma se totogi. O le agaga fiafia ma le fa’afetai tele o i latou ina ua fa’aauupegaina i nofoa fa’ata’avalevale fou ina ia toe fa’aleleia atili ma fa’afaigofie atili a latou feoa’iga, ua lava lea e mafai ai ona fa’ailoa atu i le to’atele, ua alagatatau le foa’i i lenei fo’i vaitau, ae maise mo i latou e le o gafatia ona fa’atau motu ni o latou nofoa fa’ata’avalevale.”

 

“Ou te fiafia ina ua mafai ona toe fa’afou se nofoa fa’ata’avalevale mo a’u, ua fa’afaigofie atili ai ona fealua’i e le tau tosoina a’u e se tasi. Fa’afetai i le feso’ota’iga a le Poloketi Saolotoga ma le American Wheelchair Foundation, ma ua fa’aleleia atili ai le tautuaina o lea vaega o le atunuu o lo’o i ai lea mana’oga tupito,” o se tala lea a se tasi o tama ua moomia lea tautua mo si ona matua, Danielson.

 

O le Poloketi Saolotoga o lo’o ua fa’atautaia nei e le susuga Vaitinasa Dr. Salu Hunkin-Finau ma lona atali’i Patrick Ti’a Reid ma le isi to’atele o e ua manatu e fia auai i lea poloketi aoga tele mo i latou uma i le atunuu e moomia nofoa fa’ata’avalevale.

 

Ua i ai le aofaiga e 280 Nofoa fa’ata’avalevale e ao ina tufatufaina a’o le’i oo mai le fa’aiuga o le vaiaso na te’a nei. Ua mafai fo’i ona fa’afesoota’ia le UCEDD, pe afai e le’i mafai ona maua se nofoa fa’ata’avalevale o se tasi e i ai le mo’omia ae le’i maua lava. O le UCEDD e fa’aautu lea i le ASCC ina ia maua se fesootaiga poo le vala’au fo’i i sootaga tau telefoni i le tamaitai foma’i o Dr Salu Hunkin.

 

Ua fa’ailoa mai o le lona fa ai lenei o tufatufaga fa’apenei o nofoa fa’ata’avalevale e foa’ia mai e le American Wheelchair Foundation talu mai le tausaga e 2009 na mua’i ulufale mai ai ma le latou foa’i taua.

 

10 FA’ALAPOTOPOTOGA AGAVA’A FAATUPEGA POLOKETI MO LE ASHUMANITIES

 

Ua fa’ailoa e le afioga le Peresetene o le Amerika Samoa Humanities ma le latou Komiti Fa’afoe ua faaalu nei e i latou le aotelega o le seleni e $194,500. i fesasoani tau tupe mo fa’alapotopotoga e 10 i lalo o le fa’atupega e mafai ona taua’aoina atu mo poloketi e agava’a ai, a le Amerika Samoa Humanities ARPGrant [ASHARPG].

 

O nei fo’i fa’alapotopotoga sa fa’aulu mai a latou talosaga mo se fesoasoani tau tupe e fa’atino ai latou tautua ma galuega o moomia ona fa’atautaia ma faila lelei fa’amaumauga uma mo le Amerika Samoa Humanities. O le a fa’alauiloa atu i le atunuu a latou faatinoga nei ua fa’atupeina mo le silafia, ae o fa’amaumauga ua fa’amauina o le a fa’atamaoaigaina ai le tagata o a taeao i le atunuu.

 

O Fa’alapotopotoga na talosagaina fesoasoani nei, o lo’o ua iloga le tele o le afaina o le atunuu lautele ona o le fa’asa o le lutia ai o le atunuu i le Covid-19. 

 

Ua fa’amauina i lenei tufatufaga, o lo ua i le va o le $10,000. i le $20,000 tinoitupe mo fa’alapotopotoga ta’itasi sa fa’aulu mai a latou talosaga e to’a 10.

 

O i latou agava’a: Folauga o le Tatau Malaga Aganu’u Fa’asamoa; Tualauta I D.A.T Drug Free Coalition; Nature’s Educational Laboratory of American Samoa (NELAS); NJW Methodist Church Fagatogo; Agency for Better Living Endeavors; Samoana High School Parent Teacher Association; Friends of the Museum; Esther Generation; Oceania; Intersections Inc.

 

O lo’o faatupeina lenei polokalama mai le National Endowment of the Arts mo galuega fa’atino i le vaitau o le Covid-19 i le Iunaite Setete ma Teritori o Amerika atoa, ua fa’aigoaina o le CARES Act 2021.