Ads by Google Ads by Google

TALA I VAIFANUA


[ata: foa'i]

Pago Pago - AMERIKA SAMOA

 

TU’UMALO LOIA FAUTUA MO TAGATA LAUTELE - David Vargas

 

I se pepa o fa’amatalaga i le Aso Lulu, Setema 13, saunoa ai le afioga i le ali’i kovana ia Lemanu P.S. Mauga ma faamaonia le tu’umalo o le loia fautua mo tagata lautele (Public Defender) David Vargas i le 77 o ona tausaga.

 

“O le toesea o le afioga i le ali’i loia ia Vargas e matua’i lagona lava i totonu o le atunu’u fa’aletulafono fa’apea ai ma le atunu’u atoa o Amerika Samoa,” o le saunoaga lea a le ali’i kovana i pepa o fa’amatalaga. “I le avea ai o se loia, o Vargas sa fai ma sui o tagata lautele i totonu o le atunuu i le fasefulu tausaga talu ai.”

 

Mai le tele o tausaga na galue ai o ia i galuega tumaoti seia oo mai i le avea ai o ia ma loia mo le malo, o le fa’atonusili o le Ofisa o le Loia Fautua mo Tagata Lautele, na saunoa ai le alii kovana e faapea, “E le masalomia le tuuto atu o Vargas i manaoga faaletulafono o lo tatou atunuu”.

 

“Na tula’i mai le afioga i le ali’i loia fautua ia Vargas e talia le tulaga o le Loia Fautua a le malo i le taimi o lo o matua’i mana’omia ai le tatou nu’u, ma mo lea tulaga, e fa’afetai ai pea Amerika Samoa,” o le saunoaga fa’ai’u lea a Lemanu.

 

I le taimi na maliu ai, o Vargas - lea na maliu i le Aso Lua - sa avea ma Loia Loia a le malo le tumau, ina ua faamavae le Loia Fautua a le malo i lena taimi, Michael White.

 

O Vargas e na’o le pau lea o le loia a le Ofisa o le Public Defender ma o ia galue muamua i loia tumaoti o le atunu’u i lona ofisa loia, o le Rose, Joneson ma Vargas.

 

Na salalau atu le tala i totonu o le au loia i le po o le Aso Lua e oo atu i le taeao ananafi, na maliu Vargas i lona fale lea na la mafuta ai ma lona faletua o Michelle.

 

E momoli atu faamaisega a le Samoa News i le faletua ia Mihelle ma le aiga i taimi o faanoanoaga.

 

Ona o le tuumalo o Vargas ma ua avanoa ai le tofiga mo lea ofisa o le malo, ua tofia ai e le kovana, le loia ia Asaua Fuimaono e avea ma Loia Fautua mo le lautele, le tumau i lea ofisa. 

 

MANUIA SAILIGA TUPE “FESOASOANI MO MAUI”

 

Na fa’amanatuina e le Malo o Amerika Samoa se fa’amoemoe taua tele i le sauniga fa’ai’u o le sailiga seleni mo tagata o Lahaina, Maui i le Aso To’ona’i, Setema 9, 2023. O le siliga tupe e “Fesoasoani mo Maui” lea na amata mai i le aso 4 o Setema e o’o i le aso 9 o Setema, o se taumafaiga mai le loto e saunia ai fesoasoani tele mo aiga i le motu matagofie o Maui, Hawaii.

 

I le taimi o le sauniga, na saunoa ai le Teutupe a le malo ia Malemo Tausaga i se fa’aaliga iloga, ma fa’ailoa ai le aofa’i e le’i aloaia e $243,861 sa foa’i ma le agalelei e le atunu’u i le taimi o le sailiga seleni. 

 

I se fa’aaliga mata’ina o le ta’utinoga, na fa’ailoa ai fo’i e le Teutupe a Malemo, o le a fa’aopoopo e le Malo o Amerika Samoa le $256,139, ma maua ai le aofa’i e $500,000. O lenei sao tele o le a aoga tele e fesoasoani ai i aiga o loo manaomia le fesoasoani i Lahaina, Maui, ma avea ma faataitaiga o le alofa ma le lotogatasi o le atunuu o Amerika Samoa.

 

O le afioga i le ali’i peresetene o le Senate ia Tuaolo Manaia Fruean, na saunoa fa’apitoa i le sauniga. “O le aso nei, ua ou fa’ailoa atu ai, o le foa’i a le Fono Faitulafono e tusa ma le $10,000,” o le saunoaga lea a Tuaolo.

 

“E le o se taimi muamua lenei ua tatou potopoto ai mo se fa’amoemoe fa’apea, ae o se fa’amanuiaga moni lava le molimauina e momoli atu le agaga fa'afetai tele i tagata o le tatou teritori ona o lo latou loto gatasi ma le agalelei, o lo'o tutu malosi mo tagata o Maui i taimi o mafatiaga,” o se vaega lea o le saunoaga a Tuaolo e pei ona fa’ailoa i se pepa o fa’amatalaga mai le Ofisa o le Kovana. 

 

O le Malo o Amerika Samoa e momoli atu le faafetai tele ma le alofa ia i latou uma na sao i lenei galuega fesoasoani. O lo outou agalelei ua aumaia ai le faamoemoe ma le fesoasoani i aiga o Lahaina, Maui, ma toe faamautu ai le agaga o le loto gatasi o loo faamatalaina ai lo tatou nuu.

 

FUAFUA POLOKALAMA FOU PEMITA MO SITISENI O SAMOA

 

Ua fuafua le Matagaluega o Mataupu Tau Tulafono, lea e aofia ai le Ofisa o le Loia Sili, e fa’atula’i se polokalame mo tagatanu’u o Samoa e mafai ai ona malaga mai i Amerika Samoa mo le umi e 7 aso e aunoa ma le mauaina o se pemita ulufale.

 

O lea mataupu sa fa’alauteleina i se tusitusiga a le malo, i lalo o se vaega o aiaiga o le tulafono (po’o le Administrative Code) e taua o le American Samoa Entry Permit Waiver Program”.

 

O loo taua i se aiaiga o le tulafono e faapea, “o le a faatuina se polokalame ia Oketopa 2023 mo tagatanuu (sitiseni) o Samoa e malaga atu ai i Amerika Samoa mo le oo atu i le fitu aso e aunoa ma le mauaina o se pemita ulufale ona o le sootaga vavalalata a Amerika Samoa i totonu o aiga, aganuu, gagana ma tala faasolopito, ma ina ia mafai ai e Samoa ona toe fa’afo’i ma fa’ate’a pemita ulufale po’o Visa mo tagata e le o ni sitiseni o Amerika o lo’o malaga i Samoa.”

 

O lo o taua fo’i i le tulafono e fa’apea, o se tagatanu’u o Samoa e leai sona tusi folau e mafai ona malaga i Amerika Samoa i se pepa aloaia e fa’amaonia ai. E to’a 400 tagatanu’u Samoa i masina ta’itasi o le a fa’atagaina ona ulufale mai i Amerika Samoa i lalo o le Polokalame Fa’amavaeina o Pemita ulufale.

 

E mafai e le Loia Sili e ala i se fa'amanatuga ona toe suia aiaiga o le Polokalama Fa'ate'aina o Pemita ulufale mo sitiseni Samoa fa'apea fo'i ma le lisi a le EPWP o atunu'u.