Ads by Google Ads by Google

Teena faafinauga Gaisoa Mapo e lei sa’o le auala na pu’e faapagota ai o ia


[ata: foa'i]
ausage@samoanews.com

Pago Pago, AMERIKA SAMOA

 

Na teena e le Faamasinoga Maualuga i le vaiaso na te’a nei le faafinauga a le ali’i o  Gaisoa Mapo e faapea e le i tusa ma le tulafono le taofia faapagota o ia e Leoleo i le po o le aso 25 o Iulai o le tausaga na te’a nei, 2020, lea ua mafua ai ona tu’uaia o ia i lona umia faasolitulafono o fualaau faasaina.

 

Na fa’aalia e le afioga i le Fa’amasino Sili ia Michael Kruse i le taimi na ia fofogaina ai le faaiuga a le Fa’amasinoga, ua manino i mau na folasia e le malo le tonu ma sa’o o le mafua’aga na taofia faapagota ai e Leoleo ia le susuga a Gaisoa Mapo, lea na mulimuli ane maua ai fualaau faasaina ia te ia.

 

O le vaiaso na te’a nei na fa’ataunuuina ai i luma o le Faamasinoga Maualuga le iloiloga faapitoa a Mapo, e pei ona ia talosagaina ai le malo e faailoa i luma o le Fa’amasinoga a latou mau e faamanino ai le mafua’aga na taofia faapagota ai o ia i le po o le aso 25 o Iulai o le tausaga na te’a nei.

 

E talitonu Mapo e pei ona taua e lana loia fautua ia Marcellus Talaimalo Uiagalelei i lana faafinauga, ana le taofia faapagota e Leoleo le ua molia i le po e pei ona taua, e le molia fua o ia i lona umia faasolitulafono o vaega o fualaau fa’asaina.

 

E to’afa Leoleo na valaau e le malo e fesoasoani i le lagolagoina o le latou mau, sa tusa lava ma le tulafono le auala na pu’e faapagota ai Mapo. O le molimau muamua, o le ali’i Leoleo ia Sosene Faiai.

 

Na taua e Faiai i lana molimau e faapea, o le po o le aso 25 o Iulai o le tausaga na te’a nei ao latou tiute ma nisi o Leoleo i luga o le alatele i Tafuna, sa latou molimauina ai se ta’avale na aga’i mai i le itu i sasa’e ma le faamoemoe e aga’i atu i le itu i sisifo ma ia tipi ina isi ta’avale i luma tonu lava o le vaega o lo o i ai le Faleoloa o le SABB i Tafuna.

 

Na latou tuliloa le ta’avale na tipiiina isi ta’avale i luga o le alatele i se gaioiga faasolitulafono ma latou maua ai i luma tonu lava o le faleoloa o le KS Mart, ma faatonu ai loa le ave ta’avale o le ta’avale lea ina ia faatafa i tua ma le auala lana ta’avale. Na aga’i atu Leoleo e talanoa i le ave ta’avale e tusa ai o le mafua’aga ua taofi ai lana ta’avale ma iloa ai o loo ‘ona le ave ta’avale, ma mafua ai loa ona faia ni suega i le ave ta’avale pe faamaonia masalosaloga o loo ia faafoe le ta’avale ma tagofia le ‘ava malosi.

 

Sa i ai fo’i nisi alii se to’atolu i totonu o le ta’avale i le taimi na taofia ai, lea fo’i na faatonu e Leoleo ina ia aga’i mai uma i fafo ma le ta’avale. O se tasi o i latou nei o le susuga a Matavale Fiu, o ia lea ma le susuga a Mapo na molia e le malo i lenei mataupu. E lei i ai GMapo i totonu o le ta’avale lea, ae ese fo’i le ta’avale na alu atu ai Mapo.

 

Na taua e Faiai i lana molimau e faapea, ina ua ia vaaia le susuga a Fiu, na vave ona ia toe manatua le poloaiga (CPO) o loo i le Ofisa e tatau ona ave i le susuga a Fiu, o le mafua’aga lea na ia taofia ai loa Fiu i lalo o le vaavaaiga a Leoleo ma taofia o ia i totonu o le ta’avale Leoleo ae se’i valaau i le latou Taitai Uati e saili i ai le poloaiga lea e tatau ona tuuina atu ia Fiu.

 

E le i umi ona taofia Fiu i totonu o le ta’avale a Leoleo, ae faafuase’i loa ona afe atu le isi ta’avale i le vaega o loo faatino ai tiute a Leoleo, ma vaaia ai e Leoleo le susuga a Mapo ua oso i fafo mai le ta’avale ma savali e aga’i atu i le vaega o loo tutu mai ai Leoleo ma faailoa atu o ia i Leoleo, o ia o le uso o Fiu. O le taimi lea na talosaga ai loa Mapo i le ali’i Leoleo ia Faiai pe mafai ona talanoa ia Fiu. Na talia e Faiai le talosaga a Mapo ma ia faatagaina ai loa o ia e talanoa ma Fiu.

 

Talu ai sa pisi le ali’i Leoleo ia Faiai i nisi o tiute sa faatinoina i le po lea, na ia faatonuina ai loa le ali’i Leoleo ia Kuresa Gago e tu i tafatafa o le ta’avale Leoleo ma vaavaai le talanoaga a Mapo ma Fiu.

 

O le molimau lona lua na valaau e le malo o le susuga i le ali’i Leoleo ia PSO Gago. Ina ua fesiligia o ia e faatatau i lenei mataupu, na faamaonia ai e le susuga a Gago, o ia lea na faatonu e le ali’i Leoleo ia Faiai e vaavaai le talanoaga a Mapo ma Fiu. O Fiu sa saofa’i i totonu o le ta’avale a Leoleo ma ona lima o loo loka, ae o Mapo sa tu atu i fafo o le ta’avale ma talanoa atu ia Fiu, a o matala le faitoto’a o le ta’avale Leoleo.

 

I se taimi o le talanoaga a i laua ia e to’alua, na vaaia ai loa e le ali’i Leoleo ia Gago le tago atu o Mapo ua po po le fatafata o Fiu. O le taimi lea na faatonu ai loa e le ali’i Leoleo ia Gago ia Mapo e alu ese ma le ta’avale. Sa usita’i Mapo ma savali ese mai le ta’avale Leoleo o loo taofia ai Fiu i totonu.

 

Na taua e Gago i lana moilmau e faapea, ina ua savali ese atu Mapo, sa ia vaaia i le suluia o moli se pepa iila o loo uu i lona lima o loo i ai se vaega o le pauta pa’epa’e. Sa ia fesili ia Mapo e faaali atu ia te ia le pepa iila o loo uu i lona lima peita’i sa musu Mapo. Na toe fesili Gago ia Mapo e fa’aali atu le pepa iila o loo uu i lona lima peita’i sa fa’aauau pea ona musu Mapo. O le taimi lea na logo ai loa e Gago le Leoleo Satini ia Coffin sa taitaia le latou vaega i lea po e tusa ai o le pepa iila o loo i ai vaega o le pauta pa’epa’e na ia vaaia i le lima o Mapo.

 

Na fesili le loia fautua a Mapo ia Uiagalelei i le molimau, pe sa a’oa’oina o ia i auala e faigofie ai ona iloa ituaiga eseese o fualaau faasaina, na tali le molimau, e leai. 

 

O le molimau lona tolu na valaau e le malo o le tama’ita’i Leoleo Satini ia Coffin. Na taua e le Leoleo Satini i lana molimau e faapea, a o pisi e faatino le suega mo le ave ta’avale o le ta’avale lea na taofi e Leoleo i le po lea, ae ona ia faalogoina se tagata o loo leoleoa i tafatafa o le vaega o loo latou galulue ai ma faapea lana tala, “aisea laa su’e ai fua a’u, e leai se mea o ia te a’u.”

 

Na taua e le tamaitai Leoleo Satini i lana molimau, ao leotele ma leoleoa solo Mapo, o le taimi lava fo’i lea na aga’i atu ai le ali’i Leoleo ia Gago ma faailoa atu ia te ia le pepa iila o loo i ai le pauta paepae i le lima o Gago. I lona talitonuga i le taimi lea, (faavae lea i luga o lona agava’a Faa Leoleo mai le 26 tausaga sa galue ai i mataupu faapenei, atoa ai ma le tele o mataupu e aafia ai fualaau faasaina ua ia suesueina) o loo i ai fualaau faasaina ia Mapo.

 

O le mafua’aga lea na ia faatonuina ai loa Mapo ina ia sailia lona tino poo i ai ni fualaau faasaina, peita’i sa musu ma tete’e le ua molia. Sa ia toe fai atu ia Mapo peita’i sa tumau pea lona tete’e. O le mafua’aga lea na ia faatonuina ai loa Leoleo e pu’e faapagota Mapo ae ave i le Ofisa o Leoleo i Tafuna mo isi suesuega.

 

Ina ua taunu’u i le Ofisa o Leoleo i Tafuna sa tumau pea le musu o Mapo e saili lona tino, mulimuli ane ina ua mae’a ona talosaga faa 3 le Leoleo Satini, sa malie ai loa le ua molia ma ia faaali mea sa i totonu o le taga o lona ofu. Ina ua fa’aali taga o le ofu a Mapo, sa pau mai ai i fafo se pepa iila o loo i ai vaega o le pauta pa’epa’e. O le taimi lea na logoina ai loa le Vaega e Suesueina Fualaau faasaina mo le tauaveina o le mataupu, ma tofia ai loa le ali’i Leoleo Satili ia Poutoa Iamanu Jr na te fa’aauauina le suesuega o le mataupu.

 

Na taua e Iamanu Jr i lana molimau, o ia fo’i lea le molimau lona 4 a le malo sa valaauina i lenei mataupu, e le i failaina ni moliaga o le faatupu vevesi i nofoaga faitele atoa ai ma le tete’e atu i Leoleo faasaga ia Mapo, ina ua mae’a ona ia fesiligia molimau e aofia ai Leoleo e tusa ai o le fa’alavelave sa tula’i mai. Sa ia faia fo’i le faaiuga e tatala ai Mapo e alu i lona fale i lea po, ae sei faatali se faaiuga o le suega i le pauta paepae lea na maua ia te ia.

 

FAAFINAUGA FAAI’U A LOIA

 

Na finau le loia a le malo ia Krisitine Soule, ua lava ma totoe mau ua folasia e faamaonia ai, sa sa’o lava le auala na mafua ai ona pu’e faapagota Mapo e Leoleo, ma mafua ai loa ona maua fualaau faasaina ia te ia. Na tete’e i ai le loia a Mapo, le susuga a Uiagalelei.

 

Na taua e Uiagalelei e faapea, o le faaiuga e taofia faapagota Mapo i le po lea, na faavae mai lea i le molimau a le ali’i Leoleo o Gago, fai mai sa ia vaai o uu e Mapo se pepa iila o loo i ai vaega o se pauta paepae, ae leai se agavaa o le ali’i Leoleo ia Gago e mafai ai ona ia iloa le eseesega o ituaiga fualaau faasaina.

 

Na teena e le afioga i le Faamasino Sili ia Michael Kruse le faafinauga a le itu tete’e. Saunoa Kruse e faapea, o loo manino i mau sa folasia e le malo, na avea le leoleoa ma le tete’e o Mapo i le faatonuga e saili lona tino ma mafua’aga na loka ai o ia e Leoleo, ae maua ai loa ma fualaau faasaina ia te ia. Ona manatu lea o le Leoleo sa gafa ma le suesueina o le mataupu, e solofua moliaga mama ae ua lava le moliaga mamafa e faila ai le tagi faasaga ia Mapo.