Ads by Google Ads by Google

Asia va’a su’esu’e mai Niu Sila ogasami o Amerika Samoa


Le taimi na tauaao atu ai e le sui o le ASTCA ia Jason Pritchard le meaalofa o le Tanoa i le sui kapeteni o le va’a o le GEO Resolution, susuga Steve Budge. [ata AF]
ausage@samoanews.com

O le taeao ananafi na taunu’u ai i laufanua o Amerika Samoa se va’a su’esu’e mai Niu Sila, le GEO Resolution, o se va’a mai le kamupani o le Te Subcom, lea o lo o gafa ma le su’esu’eina o vaega o le alititai i ogasami o Amerika Samoa, lea ua fa’amoemoe e fa’ataoto ai le isi uaea fou o feso’otaiga i lalo o le sami e taua o le “Hawaiki cable”.

 

Na taua e le Kapeteni o le va’a su’esu’e, susuga Mike Rowland-Hill i le Samoa News e fa’apea, o le autu o le latou malaga mai i Amerika Samoa, o le taumafai e fa’atulaga a latou su’esu’ega i vaega tonu o le sami e tatau ona fa’ataoto mai ai le uaea o fesootaiga (cable), ina ia mautinoa e atoatoa lona lelei ma saogalemu i le taimi e fa’aaogaina ai.

 

“Pau la matou galuega na mafua ai ona matou asia ogasami o le Pasefika e aofia ai ma Amerika Samoa, o le vaavaai lea i vaega tonu o le alititai e tatau ona fa’ataoto lelei ai le cable, e le gata ia saogalemu lona fa’ataatiaga, a ia sa’o ma leai ni isi lava vaega i lalo o le sami e fa’aletonu ai, a mae’a loa la matou sailiiliga (survey), ona tu’uina atu loa lea o le matou ripoti i le matou ofisa autu, ma fa’atulaga ai loa le fa’ataotoina mai o le cable i lalo o le sami”, o le saunoaga lea a Captain Hill.

 

Ina ua fesiligia taimi e tatau ona mae’a ai le latou su’esu’ega ma tu’uina atu ai loa le latou ripoti mo le tosoina mai o le ‘cable’, na saunoa Capt Hill, “O lo o i ai le fa’amoemoe o se taimi i le ogatotonu o le tausaga fou e tatau ona tu’uina atu ai la matou ripoti”.

 

O le aso a taeao lea ua fa’amoemoe le susuga Captain Hill ma lana auva’a e to’a 9 e tatau ona latou tuua ai Amerika Samoa ma aga’i atu ai loa i Tonga, sosoo atu ai ma Fiti, Niu Kaletonia, ma toe fa’ai’u atu ai loa i Niu Sila.

 

Ina ua fesiligia auala o lo o fa’atinoina ai a latou su’esu’ega i le alititai o le sami, na taua ai e le susuga Captain Hill e fa’apea, o se va’a fa’apitoa (submarine) ua i ai uma mea faigaluega i totonu, e aofia ai masini pu’eata, o le va’a lea o lo o latou fa’aaogaina i a latou su’esu’ega, e ala i le tu’u o le avanoa i le va’a e alu ai i totonu o le loloto o le sami, ma pu’e mai ai ata o lo o latou mana’omia.

 

Na taua atili e Captain Hill e fa’apea, ona o tulaga faigofie i feso’otaiga i ona po nei, o le taimi lava e alu ai le ‘submarine’ i le alititai o le sami e pu’e mai ata ma fa’atino le su’esu’ega, o le taimi fo’i lea latou te maua uma ai ata nei e ala i fesootaiga fa’aonaponei e fa’aaoga i ai a latou ‘computer systems’, ona latou fa’aaogaina loa lea o ata ma fa’amaumauga uma sa tu’uina mai e le ‘submarine’ e tapena ai la latou ripoti fa’ai’u.

 

“O le taua o le ‘cable’ fou lea ua fuafua e tosoina mai i le Pasefika e aofia ai ma Amerika Samoa, e le gata o le a fa’a faigofie ai fesootaiga ma isi atumotu o le pasefika e aofia ai Samoa, ae fa’apea fo’i ma feso’otaiga i vaega eseese o le malo tele e aofia ai le setete o Hawaii”, o le saunoaga lea a Captain Hill.

 

O le ali’i o Pule o Fefa’atauaiga a le Ofisa o le ASTCA, susuga Jason Pritchard na fai ma sui o le Kamupani na te tau aaoina atu ni meaalofa fa’apitoa mo le ali’i Kapeteni ma lana auva’a, lea fo’i sa molimauina e le Ta’ita’ifono o le Komiti Fa’afoe o le Litaea a le malo, afioga Va’anatiu Tofala Iafeta.