Ads by Google Ads by Google

Fa’amaonia solitulafono sa tu’uaia ai le ali’i Faifeau ma Savai’i


Le susuga a Selesitino Teofilo i le taimi na aga’i atu ai i le Fale Fa’amasino i le taeao o le aso Faraile na te’a nei. [ata AF]
ausage@samoanews.com

E 24 masina lea ua fa’anofovaavaaia ai e le Fa’amasinoga Fa’aitumalo a Amerika Samoa le ali’i Faifeau mai Savai’i ia Selesitino Teofilo, ina ua fa’amaonia e le fa’amasinoga le moliaga mama o le fa’atupu vevesi i nofoaga faitele sa tu’uaia ai o ia e le malo.

 

A o fa’atali ai mo le amata aloaia o taualumaga a le Fa’amasinoga Fa’aitumalo i le aso Faraile na te’a nei, na fa’ateia le Samoa News ina ua ulufale atu se tagata e aiga i le ali’i Faifeau ma fa’ailoa atu, e le tatau ona toe o o atu se sui o Tusitala i totonu o le fale fa’amasino ma fa’alauiloa mataupu o lo o tutupu ai i le atunu’u.

 

E le gata sa ia tu’uaia le Samoa News i le pepelo o le latou ulua’i ripoti sa fa’asalalau e fa’atatau i le mataupu a le ali’i Faifeau, ae sa ia fa’atonu fo’i le Samoa News e alu ese ma le nofoa o lo o nofo ai, peita’i sa fa’ailoa i ai e le Samoa News e fa’apea, o le latou ripoti sa fa’asalalau sa fa’avae mai lea i luga o le ripoti a Leoleo, ma, afai e i ai se tulaga e fiamalamalama atili ai e uiga i le ripoti, e le o totonu o le potu fa’amasino e talanoaina ai lea mataupu, ae mafai ona oo mai i le Ofisa mo le fa’atalatalanoaina atili o le mataupu.

 

Na talosaga le Samoa News i le Masela a le Fa’amasinoga mo se fesoasoani, ma fa’ailoa manino ai loa e le ali’i Masela ia Maua Tupua i le sui o le aiga o le ali’i Faifeau, le le talafeagai o lana gaioiga sa faia, ma le malosi o lo o i ai i le au tusitala ma le aufaasalalaus a le atunu’u e fa’atino ai la latou galuega.

 

Na ulua’i tu’uaia e le malo o Amerika Samoa ia Teofilo i moliaga mama e 2, o le fa’atupu vevesi i nofoaga faitele atoa ai ma le fa’ao’olima i le tulaga tolu, ae i lalo o le maliliega na sainia e le ua molia ma le malo, lea fo’i na talia e le afioga i le ali’i Fa’amasino ia Fiti Sunia, na malie ai le itu a le malo ina ia latou faia se suiga i le moliaga o le fa’ao’olima i le tulaga tolu sa tu’uaia ai le ua molia, ina ia fa’ailoa ai le solitulafono o le fa’atupu vevesi i nofoaga faitele.

 

I le tali ioe ai o Teofilo i le moliaga na toe teuteu e le malo o le fa’atupu vevesi i nofoaga faitele, sa ia fa’amaonia ai lona fa’atinoina o le solitulafono o le fa’atupu vevesi i nofoaga faitele.

 

Ina ua fesili le afioga i le ali’i Fa’amasino ia Sunia i le susuga a Teofilo, e fa’amatala i le fa’amasinoga le fa’alavelave sa tupu, na muamua ai fa’atoese le ua molia i le fa’amasinoga ma le malo o Amerika Samoa e tusa ai o lana solitulafono sa faia. Sa ia fa’atoese fo’i i le ali’i na a’afia ma lona aiga e tusa ai o le vevesi na tula’i mai i lo la va.

 

“Sa ma fusu ma Ioane i Leone”, o le saunoaga lea a Teofilo i le fa’amasinoga. Na toe fesili Sunia i le ali’i ua molia pe sa ia fa’asua’ava i le taimi na tupu ai le fa’alavelave, na tali le ua molia, “O lea lava, sa ou inu”.

 

O se tasi o tuutuuga o le maliliega na sainia e le malo ma Teofilo, o le tu’uina atu lea o se fa’asalaga fa’anofovaavaaia mo ia mo le umi e 12 masina, e aunoa ma se taimi e tuli i le falepuipui, peita’i na fa’ailoa e Sunia ia Teofilo e fa’apea, tusa lava pe ua latou malilie ma le malo e fa’anofovaavaaia o ia mo le 12 masina e aunoa ma se taimi fa’a falepuipui e tu’uina atu, e pule lava le fa’amasinoga pe talia lea fautuaga pe leai fo’i, aua o loo i ai i le fa’amasinoga le malosi e fa’asala ai o ia i soo se ituaiga fa’asalaga e tusa ma le tulafono.

 

O le moliaga mama o le fa’atupu vevesi lea ua ta’usala ai Teofilo, e mafai ona fa’asala ai se tasi i le toese mo le umi e le silia i le 6 masina, pe fa’asala fo’i i le salatupe e le silia i le $500, po o le fa’asala fo’i i fa’asalaga uma ia e lua.

 

Na lagolagoina e le loia a le malo ia Woodrow Pengelly le talosaga a le loia a Teofilo ia Kate Hannaher ina ia fa’anofovaavaaia le ua molia. Na taua atili e Pengelly e fa’apea, o se tasi o gaioiga ua faia e Teofilo e ono avea ma ona itu lelei i lenei mataupu, o lona vave tali ioe lea i le mataupu sa tu’uaia ai o ia, peita’i na fa’amanino e Sunia e fa’apea, ua mafua ona vave tu’uina atu le tali ioe a Teofilo, ona o le aso lava lea na lau ai lana fa’asalaga, o le aso fo’i lea ua fa’amoemoe e toe fo’i ai i Samoa.

 

“Ana le toe vave malaga le ua molia i lona aiga i Samoa, e fa’agasolo lava lana mataupu e pei fo’i o mataupu a tagatanu’u uma lava o lo o taulimaina e le fa’amasinoga a latou mataupu tau solitulafono”, o le saunoaga lea a Sunia.

 

Sa ia taua atili fo’i e fa’apea, tusa lava po o Teofilo o se tagata sa malaga asiasi mai i le atunu’u, e le avea lea tulaga ma itu e ese ai le silasila a le fa’amasinoga i se fa’aiuga mo lana mataupu ma fa’aiuga mo isi mataupu uma o lo o tu’uaia ma ta’usala ai tagatanu’u i le moliaga o le fa’atupu vevesi i nofoaga faitele.

 

“E talitonu le fa’amasinoga o oe o se tagata e alaga tatau mo se fa’asalaga fa’anofovaavaaia, e leai ni tuutuuga faapitoa mo oe, ae tutusa uma lava lau mataupu ma mataupu a isi tagatanu’u i le silasila a le fa’amasinoga”, o le saunoaga lea a Sunia ma ia fa’asalaina ai loa Teofilo ina ia fa’anofovaavaaia mo le 24 masina i lalo o tuutuuga e ao ona ia usita’i i ai.

 

O ni isi o ia tuutuuga e aofia ai le fa’asa lea ona ia toe soli se tulafono, aua ne’i ona toe tagofia le ‘ava malosi poo fualaau fa’asaina, a ia auai i aoaoga fa’a faufautua e fesoasoani ai i le tulaga o le ita, ma ia totogi lana salatupe e $100. Na fa’atonu e Sunia le sponsor a Teofilo sa i ai fo’i i totonu o le potu fa’amasino, ina ia totogi le salatupe a le ua molia pe afai e le gafatia e le ua molia ona totogi lana sala

 

O le aso Faraile na te’a nei lea na fa’atulaga e tuua ai e Teofilo le atunu’u, ma sa toe lapataia o ia e le fa’amasinoga ina ia ona tuua le teritori i le taimi e pei ona fuafuaina.

 

O le susuga a Teofilo, lea sa fa’amaonia mai e ni isi o lona aiga o se Aoao Fesoasoani i se tasi o aulotu o le Ekalesia Katoliko i Savai’i, na ulufale mai i le teritori i le pemita e 14 i le aso Faraile o le vaiaso i ona tua atu, Iuni 16, 2017, ma le fa’amoemoe e auai i le fa’alavelave a lona aiga i Leone.

 

O se fa’atasiga a le aiga sa faia i le po o le aso Lua o le vaiaso na te’a nei i Leone, lea sa auai ai Teofilo i se inugapia sa faia ai, na fa’ai’u puta ina ua fa’ao’olima le ua molia i se tasi o ali’i o le aiga ma mafua ai loa ona taofia o ia i le falepuipui i Tafuna i le po o le aso Lua, ma toe tatala ai i tua ina ua mae’a lana iloiloga i le taeao o le aso Lulu na soso’o ai.

 

I lana ulua’i iloiloga, sa fa’ailoa i ai e Sunia e fa’apea, “O le pemita e ulufale mai ai i Amerika Samoa, o se avanoa lelei lea e te asiasi mai ai i lo matou atunu’u, ae le o se avanoa e te asiasi mai ai i le Fale Fa’amasino”.