Ads by Google Ads by Google

Lua nofoaga autu o lo o sapalai mai ai fualaau fa’asaina

Le Komesina o le Matagaluega o le Puipuiga o le Saogalemu Lautele, afioga Save Liuato Tuitele, i lana saunoaga i le fonotaga a le Kapeneta i le taeao ananafi.  [ata AF]
ausage@samoanews.com

Na fa’amaonia e le Komesina o le Matagaluega o Leoleo i luma o le fonotaga a le Kovana ma lana Kapeneta i le taeao ananafi, e 2 ni kamupani eseese i le atunu’u, po o nofoaga eseese fo’i ua fa’amaonia i sailiiliga a le Ofisa o Leoleo, o lo o latou sapalaiina fualaau fa’asaina i vaega eseese o le atunu’u, ae mafuli lava i le pauta oona o le aisa.

 

E ui e le finagalo le afioga i le Komesina ia Save Liuato Tuitele e fa’alauiloa igoa o nofoaga ia e lua po o kamupani, ona o lo o i ai “le au faikakala” i totonu o le fonotaga a le Kapeneta, peita’i sa ia talosaga i le kovana ia Lolo Matalasi Moliga ma le faigamalo, e matua mana’omia e le Ofisa o Leoleo le fesoasoani ina ia mafai ai ona fa’atamaia nofoaga nei e lua, lea ua masalomia le to’atele o tupulaga talavou ua a’afia ai o latou olaga i le fualaau fa’asaina.

 

E umi le saunoaga a Save i le tau fa’amatalaina o fa’afitauli o lo o tutupu i totonu o le matagaluega o Leoleo, ina ua maua lona avanoa e fa’amanino ai i le kapeneta le fuafuaga a lona ofisa mo le tatalaina lea o le falepuipui fou i Tafuna.

 

Na tomua le saunoaga a le ali’i Komesina i lona fa’ailoa lea i le kapeneta ni isi o tala fiafia sa mafai ona molimauina e lona Ofisa i lenei masina, ona o tagata eseese mai atunu’u eseese o le Pasefika ma le malo tele sa latou asia le Ofisa o Leoleo ona o tulaga i galuega fa’atino, ma latou fa’ailoa atu ai ia te ia le fa’agae’etia o latou loto i le matagofie ma le mama o soo se vaega o le atunu’u.

 

Ae o le tala fa’anoanoa na mulimuli mai ai i tua i le saunoaga a le ali’i Komesina, o le tele lea o lu’itau o lo o fetaia’i ma le matagaluega o Leoleo i le tele o taimi, ma o le tele fo’i o nei lu’itau, e le o ni lu’itau fou po o ni fa’aletonu na tutupu i se taimi lata mai, ae o lu’itau ma fa’aletonu ua tele tausaga talu ona tutupu mai.

 

“O lo o tele lava vaega o lo o fa’asea ai le atunu’u i le auaunaga a le matagaluega, ma e moni lelei, tele naua le le fa’amaoni o tagata faigaluega, to’atele fo’i tagata faigaluega e le iloa fa’atino le galuega, ua leva ona galulue ae foliga mai e le i lelei ma lava se ta’ita’iga a i latou na muamua mai e taumafai ai e fa’asa’osa’o fa’aletonu ia ua alia’e mai i le taimi nei”, o le saunoaga lea a Save.

 

Sa ia saunoa atili e fa’apea, e matua mana’omia lava le galulue fa’atasi o ta’ita’i o le malo mo le sailiina o se fofo o le fa’afitauli, peita’i o le tulaga e le o mautinoa i lona manatu, po o le a le umi e taumafai e foia nei fa’afitauli.

 

I tulaga o tagatanu’u ua a’afia o latou soifua ona o a’afiaga ogaoga o fualaau fa’asaina, na saunoa ai Save e fa’apea, e i le va o le to’atolu i le to’afa tagatanu’u na maliliu i le silia ma le 3 masina talu ai, ma ua masalomia ai i su’esu’ega le tele o le sootaga o nei fa’alavelave ma tulaga i fualaau fa’asaina.

 

“E tusa ai o tulaga ua iloa e le Matagaluega o Leoleo, o tagata nei ua maliliu, ua maua le a’afia ai o tulaga i fualaau fa’asaina, ma o lo o fa’a faigofie ona maua uma e soo se tagata fualaau fa’asaina i soo se auala latou te fa’atinoina”, o le saunoaga lea a Save.

 

Sa ia taua atili fo’i e fa’apea, e lua kamupani i le atunu’u po o nofoaga ua maua i a latou su’esu’ega o lo o saoasaoa le sapalaiina mai ai o fualaau fa’asaina, ma ua mana’omia le fesoasoani a le malo ina ia mafai ai ona vave foia lenei fa’afitauli, ae o lo o fa’aauau pea galuega a le Ofisa o Leoleo e ala i le fesilisili i ni isi o aiga, mo le tu’uina mai o ni fa’amatalaga e fa’atatau i lenei fa’afitauli.

 

“Ou te le ta’uina atu igoa o kamupani ia e lua, po o nofoaga fo’i e lua lea ua maua i sailiiliga o lo o malosi mai ai le sapalai o fualaau fa’asaina, ona o lo o iinei le aufai kakala, ae mo lo outou silafia, o nofoaga nei e lua o lo o masalomia le malosi mai ai o le sapalai i fualaau fa’asaina, e le o misi ai le aisa ma le mariuana, ma afai e le galulue fa’atasi le atunu’u atoa, e le mafai e Leoleo ona fofo lenei fa’afitauli, ae o lu’i na ma tiga o lo o fetaia’i ma le Ofisa o Leoleo, o kamupani ia e lua o lo o latou sapalaiina fualaau fa’asaina i tagata lautele o le atunu’u”, o le saunoaga fa’ai’u lea a le Komesina o Leoleo.

 

Saunoa le afioga i le ali’i kovana ia Lolo e fa’apea, o le fa’afitauli e pei ona saunoa i ai le ali’i komesina o Leoleo, “o le fa’afitauli lena a le malo, ma ua mana’omia le tatau lea ona vave faia i ai se gaioiga ina ia foia ai, ae lei o o ina sosolo ma faigata ai ona foia”.

 

“E tele nai suiga o lo o taumafai atu i ai le malo mo le ofisa o Leoleo, ae o le talosaga, o i latou uma lava o lo o i ai le tomai i tulaga o tulafono, e mana’omia le tu’uina mai o sa outou fautuaga i auala e mafai ai ona foia lenei fa’afitauli”, o le saunoaga lea a Lolo.

 

Sa ia taua fo’i e fa’apea, o le mafua’aga tonu lava lea ua ala ai ona naunau le malo e aumai masini e saili ai uta mai fafo i luga o le uafu, ina ia mautinoa e le toe sao mai i le atunu’u fa’afitauli i fualaau fa’asaina o lo o maitauina pea le alia’e mai.

 

“Pau le popolega o lo o i ai, ina ne’i tatou mao sasalu atu i masini nei e saili ai fualaau fa’asaina, ae o lo o kuka lava i lalo o fa’i ma o tatou laufanua fualaau fa’asaina nei, ae tatau pea lava ona tatou mataala i ai”, o le saunoaga lea a le ali’i kovana.