Ads by Google Ads by Google

Uila ‘Emo Mata’utia

Ua si’i oe e se Uila Emo a’o e moe ma toe palasi oe i lalo ina ua mae’a le malosi o lea uila emo? Masalo e te le talitonu i ai, ae afai ae mae’a ona e faitau i lenei tala o se mea na tupu moni lava i se aiga i Fiti, e te mafai ona fa’atalitonu ai oe, e mafai ona tupu lea mea ia te oe.

I le malolosi tele o Uila Emo i Fiti na fa’ate’ia ai le aiga sa matamata le latou televise, i le sau lava o le ‘ave malosi o le uila emo ta’ei le fa’amalama luva o le latou fale, pa ai ma le mita o le moli, vete ai le fa’avae sima o le latou fale, ma na matua pu atoa ai ma le taualuga o le latou fale, si’i le tamaititi e 13 tausaga sa i luga o lona moega, tu i luga o le ea mo sina taimi, fa’ato’a toe pa’u mai i luga o lona moega sa i ai.

E malolosi tele ‘ave o le uila emo lea, ae le’i o’o mai lologa i le malo o Fiti e pei ona lutia ai i le lua vaiaso ua tuana’i. E ese mai lea aiga, o isi aiga e lima lelei, ua fa’ailoa mai na emo lava le uila lea e tasi, ma papa ai latou televise.

E ese mai ia aiga, sa matua pa atoa uaea eletise i luga o se tasi pou eletise i Labasa, ma ua uliuli fa’asoloatoa lea pou ma uaea moli o eletise ma ua motusia ai le eletise i lea vaia’ai.

E le’i i ai le tama o le aiga i le latou fale i le taimi na tupu ai lea fa’aletonu, ae na molimauina e le tina ma le aiga atoa le mea na tupu. Na’o le tasi lava le tama a le tamaloa sa fa’ailoa mai i le nusipepa, “fa’afetai i le Atua e le’i maliu ai si ou atali’i op Avishek Prasad i lea mea na tupu, ua na’o na motusia ai le eletise, ma ua leaga ai le fale.

O Avishek sa i ai i le fale ma lona tina ma lona uso ma e tupu lenei mea e tusa o le ta tonu o le 5 i le afiafi. Na fa’amatala lava e le tama, ua fa’ate’ia o ia ua si’i o ia e se mea, ae le o se tagata, ua na ona fa’alogoina lava e i lona tino ua masagi ese atu lona tino mai le moega, ua opeopea o ia i luga o le ea, e leai ma se isi mea na ou fa’alogoina, ae ua ou manatu o a’u e foliga mao o se ata tifaga, ua na’o le fa’alogoina e a’u o i pomu o papa, ma e tusa lava ma le 10 minute o i ai pea lo’u tino i luga o le ea.

Ina ua toe pa’u mai le tama i luga o lona moega, sa ia fa’aalia, na matua fefe lava, tamo’e loa i lona tina, ae alu atu, o lona tina ua fa’apupu’u mai, ua foliga mau ua uila mai ona alofivae i le foloa o le latou fale.

Na gaui i lalo lala la’au o la’au tetele i lumafale o le fale o si aiga lea, ma na tupu lena mea, ae le’i motusia le eletise i le fale o si aiga, ina ua mae’a sauniga a le Uila emo sa osofa’ia ai le tamaititi, lona uso ma si ona tina.

Na molimauina e le tamaititi lona lua, sa va’ai atu i fafo, o le uaea eletise o le latou fale ua mumu fa’asoloatoa se’ia o’o atu i le pou uila. O le isi la’au na tulata ane i le latou fale, ua mu atoa, ma ua le toe i ai ni lau o i ai.

Ua fa’ailoa mai e lea tina ma si ana fanau, “E le toe galo lenei va’aiga e i matou ma le fanau, e le’i o’o muamua le olaga i se mea fa’apenei.”

Ina ua mae’a le ogaoga o lea Uila emo, sa avea e lenei ulugali’i le la’ua tama i le falema’i mo nisi su’esu’ega peita’i ua fa’ailoa mai e ali’i foma’i e leai ma se mea o fa’aletonu o le tino ma le mafaufau o le tama.

O se tala a le tama sa i le maketi e faia se fa’atau a le latou aiga, “Ua ofo i le mea ua fa’amatala mai i luga o le telefoni e le tina o le aiga, ae sa taumafai lava e fa’avave atu i  le fale, ae sili ona fa’afetai, i le Atua, ona e le o afaina si ona atali’i.

O le a le mea na soso’o ma lea uila emo? O le lologa tele na tupu i Fiti, na tapunia ai alatele, tapunia fo’i le Malae va’alele fa’avaomalo a Fiti i lona itu i Nadi, na le mafai ona feoa’i ni ta’avale ma ua tapunia ai fo’i galuega, ua avea alatele ma alavai o vaitafe. O lo ua i ai se fuafuaga e faia ni a tatou fesoasoani mo nai tagata Fiti o lo ua fa’aleagaina fale i nei fa’alavelave fa’anatura.

 

Auai Tausala Lalelei Fiti i le Tausala a le Lalolagi

saunia: Leua Aiono Frost

Ua fa’alauiloa mai e le Malo Fiti le ulufale atu o se latou tausala lalelei o le a latou filifilia i le latou tauvaga tausala o le a fa’atautaia ia Aperila 13, 2012, i le tauvaga a Tausala Lalelei o le Lalolagi lea e faia i Ordos, Mongolia ia Aukuso 18, 2012.

O se mea ua matua sapaia e le au faipisinisi lenei fo’i ulufale atu o Fiti i tauvaga fa’ale-lalolagi fa’apenei, ma ua iloga mai i le sapaia e le au faipisinisi o le tauvaga e saili ai le tausala o le a malaga e suia le latou malo.

Ua i ai fo’i le tama’ita’i sa lauiloa ai lea malo i lona avea ma se tausala lalelei e fa’aalia le tele o teuga ma so’o se ituaiga sikaili o ofu o tama’ita’i, Rachel Hunter, o ia lea o se tasi o fa’amasino mo lea tauvaga, ina ia maua lava le tama’ita’i sili ona lalelei o e o le a tauva e auina atu i Ordos mo le Miss World.

Ua fa’ailoa mai, o le Kamupani Laupapa a Fiti Carpenters Fiji Limited lea e avea ma Kamupani latou te fa’atupega lea tauvaga, ae o lo’o sapaia uma e i si pisinisi lea lava fa’amoemoe, ma ua latou tala i tua e fa’atupe se tausala mo le tauvaga ina ia manumalo ma auina atu.

Ua matua fa’afiafiaina lava le ali’i fa’atonu o Andy Blake ona o le sapaia mai e le au faipisinisi o lenei tauvaga tele, ma afai ae manuia, o se fa’aeaga lea ua maoa’e ua fa’atino e le poutu o le tatou malo, le au faipisinisi,  e mautinoa lava e manuia ai le Malo ma ona tagata lautele, ona o ala o fefa’ataua’iga.

Ona ua fa’atulaga nei le aso 13 Aperila, 2012 mo lea fa’amoemoe, e fa’ato’a fa’alauiloa ai le au tauva mo le sailiga o se sui o Fiti i le tauvaga tausala lalelei o le lalolagi, ma o le a faia lea tulaga i luma o tagata ua mae’a vala’aulia fa’apitoa mai le vasega o pisinisi ua latou fa’atupega se taumafaiga a se tausala i le tauvaga.

O le vaitaimi fo’i lea o le a tapu’eina ai latou ata i Tavarua Island e le pu’eata o Imagine South Pacific, le ali’i o Shiri Ram. O le isi lea kamupani o lo’o fesoasoani e lagolagosua le tauvaga tausala lenei, ma ua fa’ailoa mai isi fa’amasino e aofia ai le ali’i fai sikaili o ofu ‘ese’ese ua lauiloa i Fiti  Hupfeld Hoerder, Zelda Thomas-Paige ma le ali’i a’au a Fiti i le olimipeka o Carl Probert.

 saunia Leua Aiono Frost